مشاوره تحصیلی

مشاوره تحصیلی

.

شغل

شغل عبارت است از کار یا مجموعه فعالیت هایی که شخص به منظور کسب سود یا اخذ دستمزد انجام می دهد. بنابراین هر کاری که شخص برای تأمین معیشت خود انجام می دهد شغل محسوب می شود.

تعریف موقعیت شغل

موقعیت شغلی یعنی وضع در شغل سمتی است که شخص در شغل خود دارد. و عبارت است از کارفرما، کارگر، روزمزد، کارمند دولت، کارکن دوستانه یا فامیلی ( بدون حقوق ) کارآموزان بدون دستمزد.

  مشاوره شغلی

مشاوره شغلی عبارت است از تعیین یک حرفه که با استعدادها و امکانات و خصوصیات روانی و جسمی فرد سازگار و هماهنگ باشد. به عبارتی در این شاخه راهنمایی و مشاوره دو دسته اطلاعات مورد بررسی قرار می‌گیرند. یک دسته اطلاعات مربوط به مشاغل و دسته دیگر اطلاعات مربوط به ویژگیها و استعدادهای فرد و در جریان مشاوره تلاش می‌شود تا هماهنگی و تناسب بین این دو دسته اطلاعات مشخص شود و تعیین گردد تا چه اندازه‌ای شرایط مربوط به یک حرفه با تواناییها و ویژگیهای فرد سازگاری دارد

اهمیت مشاوره شغلی

شغل و حرفه فرد از آنجایی که بخش عمده‌ای از زندگی او را به خود اختصاص می‌دهد و به عبارتی انسان ساعات زیادی از وقت خود را در محل کار خویش و درگیر حرفه خویش می‌گذراند، اهمیت بسزایی دارد. چنین شرایطی اگر چنانچه با شرایط و تواناییها و علایق فرد همخوانی نداشته باشد، به عدم رضایت شغلی خواهد انجامید. تحقیقات نشان می‌دهد عدم رضایت شغلی یکی از مهمترین مشکلات استرس‌زا در زندگی فرد است که می‌تواند جنبه‌های دیگر زندگی او را تحت تأثیر قرار دهد.

به عنوان مثال فرض کنید فردی را که به شغل خود علاقمند نیست یا تواناییهای لازم برای انجام آن را بطور مفید ندارد‌، خستگی او مسلما بیشتر از فردی خواهد بود که با رضایت و لذت کامل آن شغل را انجام می‌دهد. فرد اول با دامنه‌ای از استرس و خستگی شدید وارد منزل می‌شود و میزان تحمل و مقاومت او در برابر جنبه‌های مختلف زندگی پایینتر از فرد دوم خواهد بود که شغل خود را کامروابخش تلقی می‌کند. علاوه بر تأثیرات فردی مشاوره شغلی ، تأثیرات اجتماعی آن را نیز نباید از نظر دور داشت. کارآیی فرد در حرفه‌ای که به او واگذار شده است بسیار تحت تأثیر توانایی و استعداد و علاقه او به آن شغل دارد. عدم هماهنگی فرد با شرایط شغل کارآیی او را در مسیر اهداف شغلی مرکز ، کارخانه یا مؤسسه پایین خواهد آورد. مؤسسات و مراکز مختلف کاری مایل به بکارگیری افرادی هستند که کارآیی بالاتری داشته باشند.

فرآیند مشاوره شغلی

مشاوره شغلی بر طبق نظر پارسونز در سه مرحله اساسی صورت می‌گیرد:

1. شناسایی کامل تواناییها ، استعدادها ، رغبتها و محدودیتهای فردی؛ این ویژگیها تمام تواناییهای جسمانی ، روانی و محدودیتهای جسمانی و روانی و اجتماعی فرد را در بر می‌گیرد.
2. شناسایی مشاغل متعدد و آگاهی نسبت به عواملی که منجر به موفقیت و رضایت شغلی می‌گردند. در این راستا ویژگی های مختلف هر یک از مشاغل از جنبه های مختلف مالی، اجتماعی و سایر محدودیت ها مورد بررسی قرار می گیرند. برخی مشاغل ویژگیهای خاص خود را دارند که باید مورد توجه قرار گیرند. مثل مسأله شب کاری برای شغل پرستاری و دور بودن از محل زندگی برای مدتهای طولانی برای انجام فعالیتهای باستان شناسیو ... .
3. ایجاد سازش منطقی بین خصوصیات شخصی و شرایط شغلی که به موفقیت و رضایت شغلی می‌انجامد. شغل مورد نظر چه ویژگیها و چه محدودیتهایی دارد؟ چه ویژگیهای فردی را نیاز دارد؟ و چقدر بین این دو دسته ویژگی هماهنگی و همخوانی وجود دارد، سؤالاتی هستند که در جریان مشاوره شغلی به آنها پاسخ داده می‌شود.

زمان اقدام به مشاوره شغلی

با توجه به گسترش یافتن مشاوره شغلی و احساس نیاز شدید به آن به صورت برنامه ریزیهای کلی تلاش می‌شود از همان دوران تحصیل گامهای اولیه راهنمایی شغلی برداشته شود. سال اول دبیرستان معمولا زمان رسمی برای شروع آشنا سازی دانش آموزان با مشاغل و حرفه‌های مختلف است که به صورت فعالیتهای کلاسی ، تهیه بروشورهای شغلی ، بازدید از مشاغل مختلف و برگزاری اردوها انجام می‌گیرد و تلاش می‌شود با ارائه اطلاعات کافی به دانش آموزان در مورد مشاغل مختلف و همچنین در نظر گرفتن توان و استعدادهای خود به انتخاب رشته تحصیلی بپردازند.

برای کمک بیشتر به دانش آموزان معمولا از مصاحبه‌ها و مشاوره‌ها و همچنین اجرای آزمونهای مختلف و بویژه آزمون رغبت سنج استفاده می‌شود. مشاور با در نظر گرفتن فعالیت تحصیلی دانش آموز در طول سال و نمرات او در آزمون رغبت سنج و علایق و دیگر تواناییهای او ، اولین گام را برای انتخاب شغل خود در آینده که با انتخاب رشته تحصیلی وی ارتباط نزدیکی دارد بر می‌دارد. البته این مرحله ، مرحله آغاز رسمی ارائه راهنمایی شغلی فرد است. معمولا قبل از این مرحله فرد اطلاعاتی از جامعه و پیرامون خود ، خانواده و سایر نهادها در باب مشاغل مختلف کسب کرده است.

از سوی دیگر مراکز و مؤسسات نیز برای انتخاب کارمندان و شاغلین خود با در نظر گرفتن اهداف و آرمانهایی که دارند و ویژگیهایی که مورد نیاز مشاغل آنهاست در مصاحبه‌های استخدامی خود با بررسی تواناییها و استعدادهای فرد به گزینش افرادی می‌پردازد که خصایص آنها بیشتر از بقیه به اهداف آنها نزدیکتر باشد و همخوانی بیشتری با مشاغل مورد نظر داشته باشد. به عنوان مثال با اینکه سلامت روانی در تمامی مشاغل مد نظر می‌باشد، اما دارا بودن یکسری ویژگیهای روانی در مشاغلی چون خلبانی ضرورت کامل دارد. مثلا زمان واکنش سریع ، پایین بودن استرسو حفظ آرامش روانی.

دوره ها ورشته های تحصیلی درایران

1-دفتر آموزش و پرورش نظری و پیش دانشگاهی
2-دفتر آموزش و پرورش کار-دانش
3-دفتر آموزش و پرورش فنی وحرفه ای

دوره متوسطه، پیش دانشگاهی وکاردانی پیوسته دارای ساختار عمودی و افقی است ساختار عمومی عبارت است از:
1-دوره متوسطه نظری ( 3سال )
2-دوره متوسطه فنی و حرفه ای (3سال)
3-دوره متوسطه کار- دانش (3سال)
4-دوره پیش دانشگاهی (1سال )

دوره متوسطه نظری و شرایط تحصیل درآن
دوره متوسطه نظری سه سال است که یک سال آن عمومی و دو سال آن اختصاصی است فارغ التحصیلان دوره تحصیلی طبق ضوابطی می تواننددرسال اول متوسطه ثبت نام کنند وسال اول را به صورت عمومی بگذرانند بنابراین پس از دوره راهنمایی تحصیلی دانش آموزان شاخه یا رشته ای از دوره متوسطه را انتخاب نمی کنند، بلکه درسال اول متوسطه همه درس ها را به صورت مشترک یادگرفته ، امتحان می دهند ودرپایان سال اول متوسطه می توانند طبق ضوابطی که گفته خواهدشد دریکی از شاخه های تحصیلی نظری ، فنی و حرفه ای وکار- دانش ادامه تحصیل دهند.
ضوابط تحصیل در دوره متوسطه
طبق آیین نامه اجرایی مصوب شورای عالی آموزش و پرورش و آیین نامه های دیگر، ضوابط تحصیل دردوره درطرح نظام جدید متوسطه مصوب 1369 ، سه هدف عمده به شرح زیر برای دوره متوسطه نظری درنظر گرفته شده است :
1-شناخت بهتر استعداد وعلاقه دانش آموزان
2-اعتلای سطح فرهنگ ودانش عمومی دانش آموزان
3- ایجاد زمینه مناسب برای هدایت دانش آموزان به مسیرهای تحصیلی موردنظر واحراز آمادگی نسبی برای ادامه تحصیلات عالی تر دانشگاهی .
مبانی وفلسفه ایجاد رشته های تحصیلی دردوره متوسطه اهمیت وضرورت تنوع آن
درمورد اهمیت رشته های تحصیلی و تنوع آن در دوره متوسطه توجه به موراد زیر ضرورت دارد:
1- درنظام های آموزش و پرورش ، آموزش متوسطه بخشی از فرصت ها و برنامه های آموزشی و پرورشی است که از طریق این فرصت ها ، می باید ضمن آشنا ساختن بیش تر نوجوانان باسرمایه های فرهنگی واندوخته های بشری وحاصل تجارب گذشتگان ، استعداد ذاتی آنان فعلیت یابد. لذا اهداف، ساختار و نوع رشته های تحصیلی و مواد درسی این دوره مهم تحصیلی باید با توجه به خصوصیات نوجوانان وجوانان ،‌ارزش ها و نیازهای جامعه ، تعیین و طراحی شود.
2- استعدادها وامکانات ذاتی آدمی درارتباط با نیازهای فردی و اجتماعی متفاوت اند. پاره ای کاربرد عمومی وهمگانی دارند که آنها را استعدادهای عمومی می گویند و بعضی کاربرد اختصاصی دارند و بر زو وظهور آنها ، دربعضی از افراد جامعه ودرجهت رفع نیازهای اجتماعی وبازار کار، کافی به نظر می رسد که آنها را به استعدادهای خاص تعبیر مینمایند ولذا آموزش همگانی واجباری را متوجه بروز وظهور هر چه بیشتر متوجه پرورش استعدادهای خاص می دانند.
3- آموزش متوسطه به لحاظ ضرورت توجه به تفاوت ها درابعاد مختلف،‌ دوره انتخاب است ونوعی آموزش انتخابی محسوب می شود ولذا ارائه معیارهای مناسب و ضوابط موجه ، مترتب برخصایص دانش آموزان و داوطلبان تحصیلی دراین دوره آموزشی ، ویژگی های رشته های تحصیلی ونیازهای اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی جامعه ضرورت دارد.
4- آموزش متوسطه باعنایت به استعدادهای خاص نوجوانان ، برتفاوت ها تکیه دارد و لذا رشته های تحصیلی، برنامه ها و فعالیت های آموزشی و پرورشی باید به گونه ای تدوین شوند که زمنیه های لازم رابرای بروز وفعلیت بخشیدن استعدادهای خاص افراد فراهم کنند.
5- آموزش متوسطه باید ازیک سو درارتباط با علایق وتوانایی های فردی واز سوی دیگر باتوجه به نیازهای متنوع کشوری، منطقه ای ومحلی طراحی شود ولذا باید این دوره آموزشی از انعطاف پذیری لازم برخوردار باشد.ارائه الگوی پیش ساخته آموزشی ، دراین دوره مهم ، نمی تواند به آسانی اهداف این دوره راتحقق بخشد.
6- نظربه گستردگی وتراکم برنامه های متعدد آموزشی ، که خود ناشی از گستردگی مداوم علوم وفنون است ، انتقال همه جانبه این دانش ها وفنون ، دردوره متوسطه ودرسطحی بالاتر ازآموزش همگانی ، به همه دانش آموزان نه ممکن است ونه ضرورت دارد ولذا در دوره متوسطه باید برنامه های درسی متنوع ، در شاخه ها و رشته های تحصیلی تقسیم شده ، نوعی تقسیم کارصورت گیرد ودرنتیجه فرصت های مناسب برای انتخاب رشته ودرس براساس استعدادها، رغبت ها ، معلومات پایه ونیازهای آینده بهتر فراهم شود.
7- فلسفه ایجاد هر رشته از رشته های تحصیلی دردوره متوسطه باید اولاً ناشی از ارتباط آن رشته بامشاغل و حرف جامعه ونوعی اشتغال ثمر بخش ومؤثر باشد ثانیاًخصایص هر رشته ووجوه تمایز هر رشته با رشته دیگر به خوبی مشخص گردد ثالثاً تحصیل در هر رشته ، تعادل و هماهنگی ابعاد عقلانی ، عاطفی ، اخلاقی و معنوی واجتماعی نوجوانان را ممکن سازد.
8- با توجه به این که اصالت هر رشته برتوجه به استعدادها و رغبت های نوجوانان ونیاز واقعی بازار کار و ارزش های معقول جامعه مبتنی است ،‌لذا دردوره متوسطه ، نباید ارزش رشته ای از رشته دیگر بیش تر یا کم تر باشد ولازم است هرفرد، رشته انتخابی خود را با ارزش و مفید بیابداین امر موجب می شود که گرایش به سوی رشته های تحصیلی ، ایجاد و توسعه رشته های تحصیلی وتوزیع دانش آموزان درشاخه ها و رشته ها ، از مبانی واصولی برخوردار باشد و تناسب وتعادل لازم درآن رعایت شود.
9- درمورد انتخاب رشته های تحصیلی ، از آغاز متوسطه یادرسال های بالاتر متوسطه ، دیدگاه های مختلفی وجود دارد ولی عده ای از صاحب نظران ، برآنند که با توجه به پراکندگی نیازها و ضرورت دارا بودن معلومات مشترک بهتر است تحصیلات متوسطه از ابتدا به صورت شاخه باشدوسپس جهت گیری درزمینه کسب مهارت های تخصصی یعنی انتخاب رشته ، به سنین یا سالهای بالاتر موکول گردد.
10-درشرایطی که توزیع دانش آموزان در رشته های مختلف تحصیلی برمبنای علائق ، استعدادها ونیازهای آینده جامعه صورت می گیرد، ارزش اجتماعی هررشته به نوع درس ها ونوع رشته نباید مربوط باشد، بلکه میزان ومعیار اساسی راباید کیفیت خدمت فارغ التحصیلان درجهت رضای خداوند وخدمت به مردم دانست.
11-دریک برنامه ریزی مناسب آموزش متوسطه ، وجود دروس متعدد نظری و عملی همراه با فرصت انتخاب،‌ضرورت دارد وکسب دانش لازم از یک سو وکسب مهارت مورد نیاز ازسوی دیگر، از این طریق میسر وممکن می باشد.ولذا ادغام آموزش نظری وفعالیت های عملی برای ثمر بخشی دوره متوسطه واهداف متعدد آن ضرورت می یابد
12-موفقیت هردانش آموز درهر تلاش وکوشش تحصیلی دردوره متوسطه ، با چگونگی ومیزان توا فق بین خصایص ( بدنی ،‌روانی ،‌ اخلاقی وعاطفی ) فرد وشرایط و خصایص وموقعیت های آموزشی ، بستگی دارد تذکر این نکته ضرورت دارد که اولاً معدودی از کشورهای جهان، به نظام انتخاب درسی درنظام آموزش و پرورش خود دسترسی دارندواکثر کشورها از الگوی پیش ساخته آموزشی دردوره متوسطه بهره می گیرند ثانیاً حتی درنظام های کشورهای صنعتی بین نیاز های جامعه و بازار کار ومعلومات وتوانایی های مکتسبه دردوره های آموزشی نوعی فاصله مشاهده می شود.
13-ازروش های مناسب ومطلوب برنامه ریزی آموزشی دوره متوسطه ،دادن فرصت های انتخاب نه تنها درشاخه ها ورشته های تحصیلی است ، بلکه وجود تعداد زیاد دروس انتخابی دراین دوره آموزشی است زیرا وجود دروس انتخابی ، توجه به تفاوت های فردی و نیازهای اجتماعی راممکن می سازد و رشد شخصیت نوجوانان را میسر می کند.
رشته های تحصیلی دوره متوسطه درایران
رشته های تحصیلی دردوره متوسطه نظری ، فنی وحرفه ای وکار- دانش متعدد و متنوع اند . طبق طرح جدید آموزش متوسطه ، مصوب 1369 شورای عالی انقلاب فرهنگی ، چهار رشته زیر دردوره متوسطه نظری پیش بینی شده است :
1-رشته ادبیات وعلوم انسانی
2-رشته علوم تجربی
3-رشته ریاضی –فیزیک
4-رشته علوم ومعارف اسلامی
مدت تحصیل درهررشته بعدازسال اول متوسطه،‌دوسال است وبه فارغ التحصیلان متوسطه مدرک تحصیلی دیپلم دررشته مربوط داده میشود
ضوابط ورودبه رشته های چهارگانه دوره متوسطه نظری
براساس آیین نامه هدایت تحصیلی ، دانش آموزان دوره متوسطه می توانند براساس ضوابط ذیل انتخاب رشته کنند.
1- نمرات برخی از دروس دوره راهنمایی تحصیلی و سال اول متوسطه ( حداکثر پنجاه امتیاز)
2- نظر اولیای دانش آموزان (5 امتیاز)
3- نظر دانش آموز درسال اول متوسطه (پنج امتیاز)
4- نظر دبیران دروس مختلف ( حداکثر ده امتیاز)
5- نتایج آزمون های رغبت و استعداد (هر کدام ده امتیاز،‌درمجموع بیست امتیاز)
6- نظرمشاور براساس پرونده تحصیلی ( حداکثرده امتیاز)

ضوابط مربوط به نمرات درسی رشته های نظری
عبارت است از :
رشته ریاضی –فیزیک
الف) مجموع سه نمره قبولی خرداد یا شهریور هر یک ازدروس ریاضی وعلوم تجربی درسه پایه دردوره راهنمایی تحصیلی، بدون ضریب کمتر از سی (30) نباشد.
ب) نمره درس ریاضی یک (پایه اول) دردوره متوسطه حداقل دوازده باشدودانش آموز درس فیزیک وآزمایشگاه را با موفقیت (کسب حداقل نمره ده ) گذرانده باشد.
ج) مجموع نمرات دروس مرتبط بارشته دردوره راهنمایی تحصیلی وپایه اول متوسطه باید حداقل 96 باشد. به عبارت دیگر معدل دروس مرتبط با رشته از دوازده کم تر نباشد.
ضوابط ورودبه رشته علوم تجربی :
الف)مجموع سه نمره پذیرفته شده خرداد یاشهریور هریک از دروس ریاضی وعلوم تجربی درسه پایه دوره راهنمایی تحصیلی ، بدون ضریب کم تر از سی نباشد.
ب) در دوره متوسطه ، دروس ریاضی یک ، شیمی و آزمایشگاه یک وعلوم زیستی وبهداشت ( دروس سال اول) با موفقیت (کسب نمره حداقل ده ) گذرانده شده ، حداقل دریکی از سه درس مذکور نمره دوازده اخذ شده باشد.
ج) مجموع نمرات دروس مرتبط بارشته در دوره راهنمایی وپایه اول متوسطه باید حداقل 108 باشد به عبارت دیگر معدل دروس مرتبط با رشته از دوازده کم تر نباشد.
ضوابط ورود به رشته ادبیات و علوم انسانی
الف)مجموع سه نمره پذیرفته شده خرداد یاشهریور درهر یک ازدروس ادبیات فارسی (معدل دروس فارسی،‌دستور،‌املاء وانشا) وعربی درسه پایه دردوره راهنمایی تحصیلی ، بدون ضریب کم تر از سی نباشد.
ب) دردروس ادبیات فارسی یک ، زبان فارسی یک ، عربی یک و مطالعات اجتماعی نمره حداقل ده کسب شده باشد و معدل نمره دروس ادبیات فارسی یک وزبان فارسی یک حداقل دوازده باشد.
ج) مجموع نمرات دروس مرتبط بارشته در دوره راهنمایی و پایه اول دوره متوسطه باید حداقل 108 باشد به عبارت دیگر ،‌معدل دروس مرتبط با رشته از دوازده کمتر نباشد.
ضوابط ورود به رشته علوم ومعارف اسلامی
الف) مجموع سه نمره پذیرفته شده خرداد یا شهریور هریک از دروس ادبیات فارسی (معدل دروس دستور، املاء‌وانشا) وعربی ، درهر سه پایه در دوره راهنمایی تحصیلی بدون ضریب کمتر از سی نباشد.
ب) در دروس ادبیات فارسی یک وزبان فارسی یک ، عربی یک و تعلیمات دینی وقرآن یک ، نمره حداقل یعنی ده کسب شده باشد و حداقل دریکی از دو درس عربی یک ، تعلیمات دینی وقرآن یک، نمره دوازده اخذ شده باشد.
ج) مجموع نمرات دروس مرتبط بارشته دردوره راهنمایی تحصیلی و پایه اول متوسطه حداقل 108 باشد به عبارت دیگر ، معدل دروس مرتبط با رشته از دوازده کمتر نباشد.
طبق ماده 108 آیین نامه هدایت تحصیلی دردوره متوسطه ، ملاکهای هدایت تحصیلی عبارت است از:
الف) نمرات دوره راهنمایی تحصیلی وپایه اول متوسطه دانش آموز برابر نمونه برگ شماره یک هدایت تحصیلی ( به میزان 50 امتیاز)
ب) نظر مشاور براساس بررسی های مشاوره ای ( به میزان 50 امتیاز)
ازمفاد آیین نامه هدایت تحصیلی و ضوابط ورود به رشته های چهارگانه نظری استفاده می شود که :
1- انتخاب رشته دردوره متوسطه بعداز سال اول این دوره صورت می گیرد.
2- دراین انتخاب عوامل متعددی نظیر نمرات درسی دوره راهنمایی تحصیلی وسال اول متوسطه ، نتایج آزمونهای اجراشده ،‌نظر والدین ، نظر دبیران ونظر خود دانش آموز و درنهایت نظر مشاور دخالت دارد.
3- فرم های مربوط به هدایت تحصیلی (شماره های 1،2،3،4،5) درمورد هریک از فارغ التحصیلان سال اول متوسطه تنظیم و تکمیل می گردد وبراساس ملاکهای مختلف، رشته های تحصیلی دانش آموزان به ترتیب اولویت پیش نهاد می شود.
4- درمورد نقش مشاوران درمدارس متوسطه و چگونگی استفاده ازخدمات راهنمایی و مشاوره دراین دوره درمقاله بعد بحث خواهد شد.

رشته های کاردانش

این شاخه که محصول تغییر نظام آموزشی است، با هدف تامین نیروی کار نیمه ماهر ، راه اندازی شده است. برای انتخاب رشته های این شاخه هم یکسری شرایط نمره ای وجود دارد . اما مهم تر از آن لازم است بدانید که در این شاخه بیشتر ساعت های درسی در کارگاه می گذرد . به عبارتیدرسهاینظریبهمراتبکمتراست. بنابراینلازماستکهدانشآموزانازمهارتلازمدربهکارگیریاندامهایحرکتیماننددستوپاویاسلامتچشمبرخوردارباشند تادر کسب رشته مورد نظر با مشکل مواجه نشوند.

در کاردانش ، رشته ها در صنعت ، خدمات و کشاورزی ارائه می شود.

صنعت

زمینه صنعت هفت گروه و 19 زیر گروه دارد. رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:

1-   برق: الکترونیک،کامپیوتر

2-   عمران: ساختمان ، معماری

3-   مکانیک: سازههایفلزی،ساختوتولید،صنایعچوبی،تاسیسات،عیبیابیوتعمیر،معدن،نساجی،چاپ،متالوژیومدلسازی

4-   صنایعدستی: هنرونشر،صنایعدستیظریف

5-   سرامیک: صنایعشیشهای،سفالگری

6-   شیمی: شیمیصنعتی

7-    پوشاک: خیاطی

کشاورزی

زمینه کشاورزی شش گروه وهشت زیر گروه دارد. رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:

1-   ماشینهای کشاورزی

2-   اموردامی وطیور

3-   امورزراعی وباغی:زراعت،باغبانی،صنایع غذایی

4-   جنگل ومرتع

5-   شیلات

6-   حشرات مفید: پرورش کرم ابریشم

خدمات

زمینه خدمات چهار گروه و هشت زیر گروه دارد . رشته های این زمینه در گروه های زیر ارائه می شود:

1-   هنر: هنرهای نمایشی،هنرهای تجسمی،فرهنگی ادبی،نشر،کارهای هنری درخانه

2-   مالی واداری

3-    خدمات غذایی: کنترل وتولید مواد

4-   خدمات اجتماعی : هتل داری وسیاحتی

5-  کمی دقت درتنوع رشته های ای نشاخه،مارابه این نکته میرساندکه هردانش آموزی باهرعلاقه وتوانمندی میتواندرشته موردنظرخودراانتخاب کند،مشروط برآن که این انتخاب آگاهانه باشد ، نه براساس معیارهای غلط و غیر علمی.

اهداف شاخه کاردانش :

هدف آموزش های کاردانش تربیت نیروی انسانی ماهر برای تصدی شغل و حرفه متناسب با نیاز بازار کاراست . توانایی های مهارتی و علمی برای انجام وظایف شغلی , سه رکن را در بر دارد که در طول اجرای برنامه ی آموزشی به دانش آموزان آموزش داده می شود .

مهارت ها ی فنی :

توانایی انجام کاردر حد استانداردهای شغلی اعلام شده از سوی دستگاه متولی بخش اشتغال همراه با رعایت نکات ایمنی و بهداشت را در بر می گیرد .

مهارت های زندگی :

گسترش توانایی های فکری ؛ مهارت های تصمیم گیری ؛ پرورش روحیه مسئولیت پذیری ؛ نظم و     برنامهریزیدرامورفردیواجتماعیوحرفهایوهمچنینفضائلاخلاقیوبینشسیاسیرادر     برمیگیرد . اینتواناییهادرقالبدرسهایعمومیونکمیلمهارتبهدانشآموزاناینشاخه آموزش داده می شود .

مهارت های یادگیری :

توانایی و مهارت لازم برای ادامه دادن یادگیری مستقل بعد از فارغ التحصیلی را در بردارد تافارغ التحصیلان کاردانش همیشه در حوزه تخصصی خود به روز باشند .

انتخاب رشته تحصیلی

شاخه کاردانش شامل رشته های متعددی است که میزان مطالب علمی و فعالیت های مهارتی آنها با یکدیگر متفاوت است وبه همین دلیل ورود به هر یک از رشته های مهارتی با رعایت شرایط و ضوابط زیر صورت می پذیرد :

•       علاقهمندبودنبهرشتههایمهارتیموردنظر

•        تناسب استعداددانش آموز با محتوا و سرفصل های برنامه درسی رشته مهارتی مورد علاقه ( احراز نمره حد نصاب در برخی از دروس مرتبط )

•       وجودظرفیتپذیرشدرهنرستانهایکاردانش

•       نیازبازارکار

در مواردی که تقاضا برای ورود به یک رشته مهارتی بیش از ظرفیت هنرستان کاردانش باشد ؛ گزینش دانش آموزان از طریق مصاحبه ؛ آزمون ورودی و یا شرط معدل انجام می گیرد .

تعداد واحد ها و مواد درسی :

برنامه درسی شاخه کاردانش برای دستیابی به صلاحیت های مورد نظر شامل حداقل 96 واحد درسی که 30 تا 40% آن به آموزش های نظری و 60 تا 70 % آن به آموزش های عملی در کارگاه های مجهز به تجهیزات جدید و انجام طرح های کسب و کار ( کارآفرینی ) و کارورزی اختصاص یافته است .

•       دروسعمومی 49 واحد               

•       دروسانتخابی 4 واحد

•       دروسمهارتیحداقل 20 و  حداکثر 43 واحد

چنانچه درو مهارتی یک رشته مهارتی کمتر از 43 واحد باشد , دروس مذکور با تعداد لازم از واحدهای درسی زیر تکمیل می شود

•       کاروزی 4 واحد

•       کارآفرینی 2 واحد

•       ایمنی کاروبهداشت 2 واحد

•       قانونکار 1 واحد

•       دروساختیاری(مهارتهای هم خانواده ودروس تخصصی ودروس عمومی سایرشاخه ها)حداکثر14 واحد

مزایای تحصیل در شاخه کاردانش :

دانش آموزانی که کلیه واحدهای درسی رشته مهارتی خود رابا موفقیت به پایان برسانند از مزایای زیر برخوردار خواهند شد :

•        دریافت مدرک رسمی پایان تحصیلات کامل آموزش متوسطه دررشته مهارتی مربوط ازوزارت آموزش و پرورش

•       دریافتگواهینامهمهارتشغلیازدستگاهمتولیذیربط

•       دریافت گواهی نامه کارورزی

ادامه تحصیل فارغ التحصیلان شاخه کاردانش :

فارغ التحصیلان شاخه کاردانش می توانند در صورت موفقیت در آزمون ورودی , در دوره های کاردانی پیوسته فنی وحرفه ای ( آموزشکده های دولتی و دانشگاه آزاد ) و دوره های کاردانی ناپیوسته یا پیوسته ( دانشگاه جامع علمی کاربردی ) به ادامه تحصیل مشغو شوند .

فارغ التحصیلان شاخه کاردانش میتوانند در صورت تمایل جهت شرکت در آزمون سراسری با گذراندن دوره پیش دانشگاهی در یکی از دوره های ( ریاضی , تجربی , علوم انسانی یا هنر ادامه تحصیل دهند .

فارغ التحصیلان دوره های کاردانی میتوانند در صورت تمایل و موفقیت در آزمون ورودی در دوره های کارشناسی ناپیوسته و نیز در مقاطع بالاتر به ادامه تحصیل بپردازند .

اشتغال فارغ التحصیلان شاخه کاردانش :

فارغ التحصیلان شاخه کاردانش به دلیل کسب مهارت های حرفه ای و آشنایی با محیط واقعی کار در دوران مهارت آموزی و کارورزی و همچنین آموزش کارآفرینی , از توانایی مناسبی برای اشتغال در بخشهای صنعت , خدمات هنر و کشاورزی برخوردارند .

اعتلای سطح فرهنگ و دانش عمومی و پرورش کمالات و فضایل اخلاقی , بیش سیاسی و اجتماعی .
شناخت بهتر استعدادها و علاقه دانش آموزان و ایجاد زمینه مناسب جهت هدایت آنان به سمت اشتغال مفید .
احراز آمادگی نسبی دانش آموزان برای ادامه تحصیل در رشته های علمی –کابردی ( تکنولوژی )

شاخه فنی و حرفه ای:

امروزه در اثر گسترش شگرف صنعت و تکولوژی وجود نیروی انسانی متخصص , یک نیاز اساسی در مراکز تولیدی ؛ صنعتی و خدماتی به شمار می آید و آموزش های فنی و حرفه ای به عنوان عامل مهم تربیت این نیروها مورد توجه قرار گرفته است .
آموزش های فنی و حرفه ای تمام تلاش خود را به کار می برد تا افرادی آگاه به تکنولوژی روز و کار آمد را تربیت و در چرخه سازندگی کشور وارد نماید

اهداف شاخه فنی و حرفه ای :

اعتلای سطح فرهنگ و دانش عمومی و پرورش کمالات و فضایل اخلاقی , بیش سیاسی و اجتماعی .
شناخت بهتر استعدادها و علاقه دانش آموزان و ایجاد زمینه مناسب جهت هدایت آنان به سمت اشتغال مفید .
احراز آمادگی نسبی دانش آموزان برای ادامه تحصیل در رشته های علمی –کابردی ( تکنولوژی )
آموزشهای فنی و حرفه ای در کشور جمهوری اسلامی ایران به صورت یک دوره پیوسته پنج ساله (2+3) طراحی شده است که دوره سه ساله آن در هنرستانهای فنی وحرفه ای و دوره دو ساله کاردانی پیوسته در آموزشکده ها اجرا می شود.

**هدف کلی رشته در دوره سه ساله هنرستان ،تربیت نیروی انسانی متعهد و کارآمدی است که بتواند علاوه بر انجام وظایف شهروندی ،با استفاده از آموخته های خویش در مشاغل مربوط به « رشته » در سطوح میــانی تکنیسین به کار اشتغال ورزد.

اشتغال فارغ التحصیلان هنرستان های فنی و حرفه ای :

آموزش های فنی و حرفه ای فعالیت هایی است که فرد را برای احراز مشاغل فنی و حرفه ای آماده می کند و کارایی او را در انجام چنین مشاغلی افزایش می دهد . بنابراین برای فارغ التحصیلان رشته های مختلف فنی و حرفه ای به دلیل کار در کارگاه های مختلف و آشنایی با دستگاه ها و ابزارآلات فنی و صنعتی و نحوه ی استفاده از آنها زمینه کاریابی و اشتغال بیش از سایر رشته ها می باشد و این فارغ التحصیلان می توانند با کار در کارخانجات تولیدی و مراکز خدماتی ؛ شرکت ها , ادارات و یا با تأسیس کارگاه های خصوصی و تعاونی های تولیدی ؛ مشغول به کارشوند .

شیوه ی ادامه تحصیل در رشته های فنی و حرفه ای :

دانش آموزان علاقه مند به ادامه تحصیل در رشته های مختلف شاخه فنی و حرفه ای پس از گذراندن سال اول متوسطه و با احراز شرایط تحصیل در شاخه فنی و حرفه ای و ضوابط که هر ساله اعلام می گردد . درصورتی کسب اولویت می توانند در یکی از هنرستان ها در رشته مورد علاقه خود ادامه تحصیل داده وپس از دو سال ادامه تحصیل مدرک دیپلم اخذ نمایند . و در صورت تمایل به شرکت در آزمون دوره های کاردانی پیوسته وارد آموزشکده های فنی و حرفه ای دانشگاه آزاد و دانشگاه علمی کاربردی شده و در مقطع کاردانی ادامه تحصیل دهند و همچنین پس از آن نیز می توانند در دوره های کارشناسی ناپیوسته به تحصیلات خویش ادامه دهند . فارغ التحصیلان شاخه فنی و رحرفه ای میتوانند در صورت تمایل جهت شرکت در آزمون سراسری با گذراندن دوره پیش دانشگاهی در یکی از دروه های(ریاضی تجربی علوم انسانی یاهنر)ادامه تحصیل دهند.

معرفی رشته های فنی و حرفه ای
شرایط ادامه تحصیل همراه دروس تخصصی و عمومی

و صنعت و بازار کار

محصول نهایی نظام حسابداری گزارش‌ها و صورت‌های مالی است که مبنای تصمیم‌گیری اشخاص ذی‌نفع (مدیران ، سرمایه‌گذاران ، دولت و ...) قرار می‌گیرد.

حسابداری یک سیستم اطلاعاتی است که با فراهم‌کردن اطلاعات لازم کمک می‌کند تا سرمایه‌گذارها، اعتبار دهندگان، مدیران و دولت نسبت به مسائل اقتصادی بهتر بتوانند، تصمیم‌ بگیرند. برای مثال اگر شخصی بخواهد در یک شرکتی سرمایه‌گذاری کند، تمایل دارد که وضعیت مالی آن شرکت و یا نتایج عملیات آن شرکت را در طی سال های قبل بداند. موضوعاتی که به صورت گزارشهای مالی توسط حسابداران تهیه می‌شود.

حسابداری به منظور جوابگویی به نیازهای انسان به وجود آمده است. به همین دلیل با گذشت زمان و به موازات گسترش فعالیت‌های اقتصادی و افزایش پیچیدگی آن ،‌ هدف ها و روش های حسابداری برای جوابگویی به نیازهای اطلاعاتی، توسعه یافته است. چرا که اشخاص، شرکت‌ها و دولت برای تصمیم‌گیری در مورد توزیع مناسب منابع مالی نیاز به اطلاعاتی قابل اتکا دارند که این اطلاعات را به یاری حسابداری می‌توان به دست آورد.

رشته حسابداری از جمله رشته‌هایی است که از داوطلبان هر سه گروه آزمایشی علوم ریاضی ، علوم تجربی و علوم انسانی دانشجو می‌پذیرد.

توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه:

داشتن شمّ ریاضی در رشته حسابداری از اهمیت بسیاری برخوردار است. به همین دلیل دانش‌آموزان رشته ریاضی در این رشته موفقتر هستند. البته این بدان معنا نیست که دانش‌آموزان رشته علوم انسانی قادر به ادامه تحصیل در رشته حسابداری نیستند؛ بلکه باید تلاش کنند تا از دانش ریاضی خوب و یا حداقل متوسطی برخوردار باشند. همچنینیکحسابداربایدبتواندبخوبیگزارشکارهای خود را ارائه دهد. بنابراین باید در ادبیات فارسی مسلط بوده و نگارش خوبی داشته باشد. این ویژگی بخصوص در سطوح بالاتر این رشته یعنی حسابرسی و مدیریت مالی اهمیت بسیاری دارد.

در آزمون هر سه گروه آزمایشی درس ریاضی به عنوان مهمترین درس این رشته ضریب 4 دارد.

دانشجوی حسابداری باید صادق و رازدار باشد چون در آینده تمام اسناد و مدارک یک سازمان را در اختیار دارد و اگر فرد رازدار و در کل با اخلاقی نباشد لطمات زیادی به آن شرکت و در نهایت به جامعه وارد می‌آورد.

این مساله بخصوص در حسابرسی اهمیت بیشتری دارد؛ زیرا اگر یک حسابرس که وظیفه بررسی گزارشات مالی یک سازمان و تأیید صحت و سقم آن را بر عهده دارد، درستکار نبوده و یا شهامت ابراز مشکلات را نداشته باشد، می‌تواند به نابسامانی‌های اداری و مالی یک جامعه دامن بزند .

و بالاخره یک حسابدار برای موفقیت در این دنیای پر از رقابت و تغییر و تحول باید خلاق، مبتکر، صبور و منضبط باشد.

علاقه به امور مالی و تجزیه و تحلیل‌های آن، عامل موفقیت دانشجوی حسابداری است.

فارغ‌التحصیلان این رشته پس از اتمام تحصیل می‌توانند در سطوح مختلف و شاخه‌های متفاوت عهده‌دار انجام امور مالی گردند که شرح آن چنین است:

• حسابداری مالی: در کلیه شرکتها و موسسات تجاری و غیرانتفاعی.
• حسابداری صنعتی : در کلیه واحدهای صنعتی و شرکتهای تولیدی.
• حسابداری دولتی : در کلیه سازمانها و ادارات دولتی به عنوان حسابدار یا عامل ذیحساب.
•  حسابداری مالیاتی : در ادارات دارایی.
• حسابداری بیمه : در موسسات بیمه .
• حسابداری بانکها : در شعبه‌ها و سرپرستی بانکها .
• حسابداران پس از مدتی اشتغال به کار حسابداری می‌توانند در سمت مدیریت مالی واحدهای تجاری ، ایفای نقش نمایند.
• حسابرسی