تجارت الکترونیکی را میتوان انجام هرگونه امور تجاری بصورت آنلاین و ازطریق اینترنت بیان کرد. این تکنیک در سالهای اخیر رشد بسیاری داشتهاست و پیشبینی میشود بیش از این نیز رشد کند. تجارت الکترونیکی به هرگونه معاملهای گفته میشود که در آن خرید و فروش کالا و یا خدمات از طریق اینترنت صورت پذیرد و به واردات و یا صادرات کالا ویا خدمات منتهی میشود. تجارت الکترونیکی معمولاً کاربرد وسیع تری دارد، یعنی نه تنها شامل خرید و فروش از طریق اینترنت است بلکه سایر جنبههای فعالیت تجاری، مانند خریداری، صورت بردار ی از کالاها، مدیریت تولید و تهیه و توزیع و جابهجایی کالاها و همچنین خدمات پس از فروش را در بر میگیرد. البته مفهوم گستردهتر تجارت الکترونیک کسب و کار الکترونیک میباشد.
وقتی که بتوان کلیه فرآیند های تجاری در بازار را که بتوان با استفاده از تکنولوژی وب انجام داد، تجارت الکترونیک حاصل شده است. به عبارت بهتر می توان گفت که هرگونه تبادل محصول و یا خدمات با استفاده از امکانات اینترنت و پرداخت پول از همین بستر را می توان به تجارت الکترونیک تعبیر کرد.
معرفی:
تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با استفاده از شبکههای ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت میپذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز میتواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گسترهای از نرم افزارها و سیستمها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده میگیرند. این سیستمها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم میآورند. هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی میباشد.
بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت میدانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل میدهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبههای مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفتهاست. به سادگی میتوان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.
به انجام معامله،خرید،فروش،پرداخت،سفارش،تحویل و غیره،کالا و خدمات یا اطلاعات که توسط سیستمهای الکترونیک ماننداینترنت،شبکههای کامپیوتری،تلفن همراه و سایر فن آوریهای اطلاعات (IT) انجام شود،را تجارت الکترونیک (eCommerce) گویند.(اگر عبارت eCommerce را معادل “بازرگانی الکترونیک” در نظر بگیریم معنای آن بهتر درک میشود)
پیشینه:
ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۲۰۰۰سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمینهای دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمینهای دیگر آغاز گشته و روشهای خلاقانهای بصورتهای گوناگون به آن اضافه شد تا امروز که یکی از محبوبترین روشهای تجارت خرید اینترنتی در دنیای وب است. شما میتوانید در زمانهای پرت، در هر زمان و مکان حتی با لباس خواب میتوانید اینکار را بکنید.
به معنای واقعی هر کسی میتواند صفحه اینترنتی خود را ساخته و کالاهای مورد نیازش را در آن ارایه دهد. البته تاریخچه تجارت الکترونیک با تاریخچه اختراعات قدیمی مثل کابل، مودم، الکترونیک، کامپیوتر و اینترنت پیوند خوردهاست. تجارت الکترونیک به شکل کنونی در سال ۱۹۹۱ محقق شد. از آن زمان هزاران هزار کسب و کار و تجار وارد این دنیا شدهاند. در ابتدا تجارت الکترونیک به معنای فرایند انجام اعمال تراکنش الکترونیکی مورد نظر را انجام دادن بود. درواقع تجارت الکترونیک برای اسان سازی معاملات اقتصادی به صورت الکترونیک تعریف شد. استفاده از این فناوری مانند Electronic Data Interchange (EDI)تبادل الکترونیکی اطلاعات وElectronic Funds TRANSFER (EFT) انتقال الکترونیکی سرمایه، که هر دو در اواخر ۱۹۷۰ معرفی شدهاند. و به شرکتها و سازمانها اجازه ارسال اسناد الکترونیکی را داد. و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاری مثل سفارشهای خرید یا فاکتورها را به صورت الکترونیکی، میدهد. با رشد و پذیرش کارت اعتباری،(ATM) Automated teller machine ماشین تحویلدار خودکار و تلفن بانک در دهه ۱۹۸۰ باعث فرم گیری تجارت الکترونیک شد. نوع دیگر تجارت الکترونیک سیستم رزرواسیون هواپیمایی بوسیله Sabre در امریکا و Travicom در بریتانیا، ارایه شدهاست.
از دهه ۱۹۹۰ به بعد تجارت الکترونیک شامل اضافاتی مثل enterprise resource planning system (ERP) سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه، data mining داده کاوی، data warehousing انبار داده شدهاست. در ۱۹۹۰، Tim Bermers-lee مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطی اکادمیک را به سیستم ارتباطی هرروز و برای هر شخص در جهان وسیع دگرگون ساخت که اینترنت یا www خوانده میشود. سرمایهگذاری تجاری بروی اینترنت بخاطر کافی نبودن سرمایهگذاری کاملاً محدود شده بود. اگر چه اینترنت محبوبیت جهانی گستردهای در حدود ۱۹۹۴ با استفاده از مرورگر وب Mosaic پیدا کرده بود. معرفی پروتکلهای امنیتی و DSL (اشتراک خط دیجیتال) که ارتباط مستمر را با اینترنت را اجازه میداد حدود ۵ سال طول کشید.. البته در سال ۲۰۰۰ بحران The dot-com bust باعث برشکستگی خیلی از شرکتهای تجاری بزرگ و نتایج ناگواری را بوجود اورد، باعث بازبینی قوانین و افزایش مزایا و امکانات تجارت الکترونیک کردند و تا انتهای سال ۲۰۰۰، خیلی از شرکتهای تجاری امریکایی و اروپایی سرویس هایشان را از طریق اینترنت ارایه دادند. از ان موقع مردم به کلمهای به عنوان تجارت الکترونیک با توانایی خرید کالاهای گوناگون از طریق اینترنت با استفاده از پروتکلهای امنیتی و سرویسهای پرداخت الکترونیکی که در ان مشارکت کردند، اشنا شدند. واز این زمان رقابت شدید بین شرکتها و سازمانها شدت گرفتو با گذشت زمان هم اینرقابت تنگتر شدهاست.
جالب این که تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاریبر روی اینترنت انجام پذیرفتهاست و در همین سال مدل تجارت الکترونیک B2B دارای در حدود ۷۰۰ میلیارد تراکنش بود. و در سال ۲۰۰۷ سهم تجارت الکترونیک در خرده فروشی کل دنیا ۳٫۴٪ بودهاست که انرا در سال ۲۰۱۰، ۵٫۱٪ اعلام نمودند که این امار رشد سریع این شیوه تجارت کردن را میرساند.
فضای بازار الکترونیکی:
بازارهای الکترونیکی معمولآ به معاملات و حراجی های روی شبکه،مانند بازارهای سهام و حراجی ها از طیق اینترنت،اشاره دارد.اما فضای بازار الکترونیکی به پدیده اقتصادی اشاره دارد.که محصولات،واسطه ها و مشتریان به یک طریقی به صورت الکترونیکی با هم تماس و مبادله دارند.فضای بازار الکترونیکی نماد مجازی از بازارهای فیزیکی است.به طور کلی،فعالیت اقتصادی تحت این فضای الکترونیکی،اقتصاد الکترونیکی را ارائه میکنند.فضای بازار الکترونیکی شامل بخشهای زیر است.
۱- بازیگران بازار: یعنی کارخانجات،بازرگانان،عمده فروشها،واسطه ها،فروشگاهها و مشتریان.
۲- کالاها و خدمات.
۳- فرایندهای تامین،تولید،بازاریابی،رقابت،توزیع،مصرف وغیره
فروش مستقیم در شبکه:
با یک تعریف دقیق تر،تجارت الکترونیکی یعنی انجام معاملات از طریق شبکه،یا خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق فروشگاه های اینترنتی درWeb.محصولات مورد معامله ممکن است دارای ماهیت الکترونیکی باشند.مانند نرم افزار;یا فیزیکی باشند.مانند اتومبیل ;یا خدمات باشند.مانند برنامه ریزی مسافرت،مشاوره پزشکی;یا آموزش راه دور باشند.محصولات غیر فیزیکی;از قبیل محصولات الکترونیکی است که خود نیز شامل اطلاعات،اخبار،صوت و موسیقی،فیلم،بانکهای اطلاعاتی،نرم افزار و انواع فراورده های فکری است که این نوع تجارت روز به روز توسعه بیشتری پیدا کرده است.به نظر میرسد تجارت الکترونیکی شبیه خرید از کاتالوگ یا خرید در منزل و از طریق تلویزیونهای کابلی باشد.
تجارت الکترونیکی در جایگاه یک بازار:
تاجر الکترونیکی تنها محدود به خرید و فروش محصولات از طریق شبکه نیست.بلکه مانند یکی از فروشگاه های محلی میتواند فروشگاه اینترتی در Webایجاد کرده و در سطح جهان به دنبال مشتری باشد.علاوه بر این،صاحب این فروشگاه میتواند تامین کنندگان مواد فروشگاه،حسابداری،خدمات بانکی،ادارات دولتی و رقیبهای خود را در شبکه اینترنت جستجو کند.
تکنولوژی های تجارت الکترونیکی:
گرچه انواع زیادی تکنولوژی تجارت الکترونیکی وجود دارد ، اما در اینجا بهترین آنها را توضیح می دهیم :
· تجارت الکترونیکی تاجر با تاجر
· مدیریت ارتباطات مشتری
· شیوه های مدیریت منابع اطلاعات
· آموزش راه دور برای سازمانهای اقتصادی جدید
· پست الکترونیک
· شیوه های طراحی منابع سازمانها
· خودکار کردن اهرم فروش : شیوه های راه دور در شبکه ها موجب افزایش بهره وری متخصصین فروش راه دور می شود .
· تحول مراکز تماس : به هم پیوستن شبکه ها موجب افزایش قابلیتهای خدمات مشتری شده است.
· خدمات شبکه ای مدیریت شده
تجارت الکترونیکی یک محیط فعال کاربرد تکنولوژی برای آسان کردن تغییر اطلاعات تجارت و خودکار کردن مبادلات بازرگانی است . تجارت الکترونیکی باعث تغییر انواع اطلاعات ، از جمله مبادلات بازرگانی از طریق شبکه است که به آن E-Commerce می گویند . از این رو ، بازاریابی از طریق شبکه اینترنت ، معروف به ” تاجر با مشتری” ، تنها یکی از پدیده های بستر تجارت الکترونیکی است . تجارت الکترونیکی موجب تغییرات عمیق و اساسی در ساختار و عملکرد تجارت و مبادلات بین تاجرها ، معروف به ” تاجر با تاجر” شده است . تاجر با تاجر در تجارت الکترونیکی شامل انواع تکنولوژی های کاربردی و شبکه ای برای خودکار کردن و بهینه سازی مبادلات بین بخش های مختلف تجارت است
انواع روش های تجارت الکترونیک:
تجارت الکترونیک را میتوان از حیث تراکنشها(Transactions) به انواع مختلفی تقسیم نمود که بعضی از آنها عبارتند از:
ارتباط بنگاه و بنگاه (B2B): به الگویی از تجارت الکترونیکی گویند، که طرفین معامله بنگاهها هستند.
ارتباط بنگاه و مصرف کننده (B2C): به الگویی از تجارت الکترونیک گویند که بسیار رایج بوده و ارتباط تجاری مستقیم بین شرکتها و مشتریان میباشد.
ارتباط مصرف کنندهها و شرکتها (C2B): در این حالت اشخاص حقیقی به کمک اینترنت فراوردهها یا خدمات خود را به شرکتها میفروشند.
ارتباط مصرفکننده با مصرفکننده (C2C): در این حالت ارتباط خرید و فروش بین مصرفکنندگان است.
ارتباط بین بنگاهها و سازمانهای دولتی (B2A): که شامل تمام تعاملات تجاری بین شرکتها و سازمانهای دولتی میباشد. پرداخت مالیاتها و عوارض از این قبیل تعاملات محسوب میشوند.
ارتباط بین دولت و شهروندان (G2C): الگویی بین دولت و توده مردم میباشد که شامل بنگاههای اقتصادی، موسسات دولتی و کلیه شهروندان میباشد. این الگو یکی از مولفههای دولت الکترونیک میباشد.
ارتباط بین دولتها (G2G): این الگو شامل ارتباط تجاری بین دولتها در زمینههایی شبیه واردات و صادرات میباشد.
البته باید گفت که انواع بالا کاملاً مستقل از هم نیستند و گاهی که تاکید بر خرید و فروش ندارند در قالب کسب و کار الکترونیک میآیند.
تجارت فروشنده با فروشنده
B۲Bاولین روش خرید و فروش معاملات الکترونیکی است و بیشترین عایدی را دارد.در این مدل، همه افراد و خدمات مرتبط با تجارت بین المللی از قبیل: تامین کنندگان، خریداران،فرستندگان دریایی کالا، پشتیبانی، خدمات ( سرویسها) بازرسی، اخبار بازاریابی و کاربریهای نرم افزار که موجب سهولت در امور تولید و خرید و فروش میشوند، در یک محل گردهم میآیند. B۲Bدر جایی استفاده میشود که بخواهیم خرید و فروش عمده را به کمک تجارت الکترونیکی انجام دهیم و خارج از حیطه خرده فروشان عمل نماییم، چرا که خرده فروشی در اینترنت با خطرات بسیار همراهاست، زیرا مشتریان تمایل ندارند تا همه چیز را از روی اینترنت خریداری کنند. شرکت CISCOیکی از اولین شرکتهای بزرگی بود که در جولای ۱۹۹۶ سایت تجارت الکترونیکی خود را راه اندازی کرد. یک ماه بعد شرکتهای کامپیوتری مانند MICROSOFTو IBMنرم افزارهای تجاری خود را که امکان انجام فروش از طریق اینترنت را فراهم میکرد، به بازار عرضه کردند. به صورت طبیعی، در B۲Bفروش مستقیم منبع اصلی درآمد به حساب میآید، مانند وقتی که یک فروشنده محصول خود را به یک فروشنده دیگر مستقیما میفروشد. با وجود این، وب میتواند روی فروش مستقیم تأثیر بگذارد و این قاعده را بر هم بزند.
در این نظام جدید، مشکلاتی نیز وجود دارد، ازجمله اینکه رودر رو نبودن مشتری و فروشنده باعث میشود که معامله به صورت مجازی صورت گیرد. این مشتریان برای دریافت اطلاعات بیشتر باید با تلفن به مرکز اصلی وصل شوند، اما هیچ تضمینی برای اینکه کسی در آن سوی خط باشد، وجود ندارد.
تجارت فروشنده و مصرف کننده
بیشترین سهم در انجام تجارت الکترونیکی از نوع B۲Cاست که به معنای خرده فروشی میباشد. این نوع تجارت، با گسترش وب به سرعت افزایش پیدا کرد و اکنون به راحتی میتوان انواع و اقسام کالاها را از شبکه خریداری کرد. B۲Cبا راه اندازی سایتهایی چون AMAZONو CDNOWآغاز شد.
در تجارت الکترونیکی B۲Cدر یک طرف معامله، تولیدکننده ( فروشنده) محصول و در طرف دیگر، خریدار ( مصرف کننده نهایی) قرار دارد. اما مشکلات امنیتی شبکه تأثیر منفی بر روی حجم معاملات گذاشتهاست و بسیاری از مشتریان نسبت به دزدیده شدن اطلاعات شخصی شان توسط هکرها ترسیدهاند. در عین حال هنوز معاملات بسیاری در این مدل صورت میگیرد در ایران نیز این روش رونق دارد برای مثال میتوان شرکت شهروند را مثال زد.
تجارت مصرف کننده با مصرف کننده
در این مدل تجارت الکترونیکی، مزایدهها و مناقصههای کالا از طریق اینترنت انجام میگیرد. مدل C۲Cشبیه یک سمساری است. ایده اصلی این مدل این است که مصرف کنندگان با یکدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. EBAY، بزرگترین نمونه اولیه مدل C۲Cمیباشد. EBAYخود چیزی نمیفروشد و به عنوان واسطی بین خریداران و فروشندگان عمل میکند. به عنوان مثال، EBAYاجازه میدهد که فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی قرار دهد و سپس شرکت کنندگان در حراج قبل از اتمام مدت باید روی کالای به حراج گذاشته شده اظهار نظر کنند. سایتهای اینترنتی دیگر مانند AUTOBYTELو CARSMARTنمونههایی از مدل C۲Cمیباشند. به دلیل ناچیز بودن هزینه تبلیغات در اینترنت، استفاده از مدل C۲Cبرای فروش کالاها مورد توجه قرار گرفتهاست.
تجارت مصرف کننده با فروشنده
در حالیکه بازار مصرف روی خط روز به روز در حال گسترش است، بسیاری از خریداران دریافتهاند که شیوه انتخاب محصول بسیار متنوع است ،چون وقتی که مصرف کنندگان، سایتهایی را در ارتباط با فروش محصول مورد نظر خود مییابند، یافتن خود محصول در آن سایت و به دست آوردن قیمت محصول اغلب کاری دشوار است.
بنابراین، برای راحت تر کردن امر خرید، نیاز به روشهای جدید خرید و فروش اینترنتی است که در آن شرکتهایی مانند واسطههایی بین مصرف کنندهها و فروشندهها تلاش میکنند تا خریداران را به بهترین وجهی در خریدشان کمک کنند. اساس کار آنها هم مبتنی بر مدل C۲Bمیباشد.
تجارت نقطه به نقطه
مدل تجارت الکترونیکی P۲Pبرای تسویه حساب کردن شرکت کنندگان در حراج با فروشنده است که مشهورترین آنها سرویسی است به نام PAYPALکه در قسمت کارتهای هوشمند بیشتر به آن میپردازیم. تجارت P۲Pدر چهارچوبی کار میکند که افراد بتوانند مستقیما با هم پول رد و بدل کنند و در حالیکه سهم اصلی داد و ستد پولی را نقل و انتقالات رو در رو برعهده دارد، فن آوری تلفنهای همراه تعداد افراد بیشتری را در داد و ستد غیرحضوری سهیم میکند.
با استفاده از سخت افزار MONDEXکه زیر مجموعه MASTERCARDمیباشد، کاربران قادرند تا نقل و انتقالات الکترونیکی پولی خود را انجام دهند و پول خود را از یک کارت اعتباری، به کارت اعتباری دیگر منتقل نمایند. نحوه استفاده از تلفن همراه بدین صورت است که به جای فن آوری GSMکه استاندارد معمول ارتباطی تلفن همراه در بسیاری از کشورها، به ویژه در اروپاست،فن آوری دیگری تحت عنوان پروتکل بکارگیری نرم افزار کاربردی از طریق تجهیزات بی سیم که به اختصار WAPنامیده میشود، جایگزین میگردد. در این شیوه جدید، هر تلفن همراه از طریق مرکز تلفن با یک کامپیوتر سرویسگر مرتبط میشود و میتواند نرم افزار مورد نیاز کاربر خود را بر روی کامپیوتر مذکور فعال نماید. بدین ترتیب،استفاده کننده میتواند اطلاعات خود را از طریق کامپیوتر سرویسگر که خود از طریق اینترنت و یا شبکههای ارزش افزوده ( VAN) به مراکز تجاری و خدماتی متصل است، ارسال و یا دریافت نماید.
تجارت فروشنده با اداره
این نوع تجارت الکترونیکی، شامل تمامی مبادلات تجاری – مالی بین شرکتها و سازمانهای دولتی است. تامین نیازهای دولت توسط شرکتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است که میتوان در این گروه گنجاند. تجارت B۲Aدر حال حاضر روشی تازه قلمداد میشود، ولی در آیندهای نزدیک، زمانی که دولتها به ارتقای سطح ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند، به سرعت رشد خواهد کرد.
تجارت مصرف کننده با اداره
مدل تجارت الکترونیکی C۲Aهنوز پدیدار نشدهاست،ولی به دنبال رشد انواع B۲Cو B۲A، دولتها احتمالاً مبادلات الکترونیکی را به حیطههایی همچون جمع آوری کمکهای مردمی،پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم انجام میشود، گسترش خواهند داد.
مزایاها و معایب:
سوالی که ممکن است همینک مطرح شود این است که تجارت الکترونیک غیر از مواردی که پیش از این به آن اشاره شد چه فایدهای دارد.
افزایش فروش و در پی آن افزایش درآمد و توان سرمایه گذاری افزایش سطح رفاه زندگی مردم از طریق ایجاد اشتغال، کاهش ترددها و افزایش سرعت عمل جهانی شدن کاهش هزینههای تبلیغات برای شرکتها وبه دلیل عدم حضور واسطه با افتتاح فروشگاه اینترنتی شما این قابلیت را دارید که با هزینه ای کم کالا و سرویس خود را در تمامی نقاط دنیا بازاریابی کنید و به فروش برسانید. در واقع شما مغازه ای دارید که در کل زمان روز و شب باز است و مراجعه کنندگان آن از تمام نقاط دنیا هستند! یعنی می توانید مطمین شوید که یک تجارت جهانی راه اندازی کرده اید.
در تجارت الکترونیکی دیگر نیازی به واسطه و دلال برای فروش کالا،نیست وقتی که در خرید و فروش سنتی صرف رفت و آمد های اضافه میشد در تجارت الکترونیکی صرف شناسایی نیاز های مشتری شود.
تجارت الکترونیکی وارد شدن به بازارهارا آسان کرده ،خریدار اینترنتی میتواند تنها با یک اتصال اینترنت از سرتاسر دنیا به فروشگاه شما متصل می گردد.
تجارت الکترونیکی موقعیت های تجاری جدید برای کارآفریننان را در اینترنت ایجاد می کند.
با تجارت الکترونیک فروشنده قادر به تجزیه و تحلیل بهتر از نیاز های مشتری خواهد بود و خریدار اینترنتی قادر به ارزیابی بهتر قیمت ها و محصول مورد نیاز خود می باشد .
البته همچون تمام فناوریها و تکنولوژیهای ساخت بشر معایبی هم در استفاده از تجارت الکترونیک وجود دارد، برخی از این معایب به قرار زیر است:
تأثیر ناشناخته آن بر روابط اجتماعی انسان
ورشکستگی به علت عدم توانایی شرکتهای کوچک و کاهش تولید
بسترهای لازم برای تجارت الکترونیک
یک سیستم بانکی روان و دقیق
قوانین گمرکی،مالیاتی و بانکداری الکترونیکی
کد تجاری محصول و ایجاد امنیت اطلاعات
تهیه و تدوین نظام مالی اطلاعات و نظام حقوقی اطلاع رسانی (کپی رایت)
محرمانه بودن اطلاعات شخصی
تطبیق مقررات ملی با مقررات متحدالشکل بین المللی
همکاری دانشگاهها،مراکز تحقیقاتی و سازمانهای مختلف
پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوه قضاییه
تأمین، صدور و بکارگیری کارت هوشمند
تأمین خطوط ارتباطی پرسرعت و مطمئن و ایجاد بستر مخابراتی به شکل بی سیم.
راه اندازی:
امروزه تجارت B2Cقسمت اعظمی از تجارت الکترونیک یا بهتر است بگوییم تجارت جهانی الکترونیک را در بر گرفته چرا که هر شخص می تواند در این عرصه به رقابت پردازد. شما نیز می توانید یک تاجر اینترنتی باشید هر چند که خدمات و یا محصولی که برای فروش دارید کم باشد اما اینترنت و عرصه وسیع تجارت اینترنتی به خرید و فروش شما نیز وسعت می بخشد و حتی امکان رقابتتان را با تجارت جهانی فراهم می کند اما چگونه می توانیم تجارت الکترونیکی خود را در دنیای پر رقابت تجارت جهانی امروز آغاز کنیم برای راه اندازی یک سایت تجارت الکترونیکی ابتدا باید فروشگاه اینترنتی مان را راه اندازی کنیم و به این منظور بایست مراحل زیر را طی کنیم:
۱- دامین و ثبت آن
انتخاب domain nameصحیح یا URL:
نامی که انتخاب می کنید باید به گونه ای باشد
– که با یکبار شنیدن در ذهن بماند مثل Amazon.com
– این نام باید تجارت الکترونیکی شما را معرفی کند نام سایتتان را مناسب با نام تجارتتان انتخاب کنید
– نام انتخابی باید کوتاه باشد. تا مشتری با یک بار شنیدن آن را به خاطر بسپارد
۲- طراحی و ساخت سایت
بهتر است در طراحی سایت فروشگاه اینترنتی خود به نکات زیر نیز توجه کنید
*یک کاتالوگ بر روی سایت برای صرفه جویی در وقت تهیه کنید که اطلاعات کامل راجع به محصولات و خدمات تجارت الکترونیک شما ، مثل، قیمت گذاری، خصوصیات محصولات، و اطلاعات دیگر برای هر محصول یا خدمات را در بر داشته باشد.
*یک بخش (FAQ)، جهت پیش بینی و پاسخگوئی مسائل و سوالات اساسی که ممکن است به ذهن خریدار اینترنتی برسد را در نظر بگیرید.
*اسکلت سایتتان به گونه ای باشد که مشتریان به آسانی بتوانند راجع به خرید اینترنتی تصمیم گیری کنند، و به سرعت خرید الکترونیکی خود را انجام دهند.
*صفحه اصلی سایت شما (Homepage) مانند ویترین فروشگاه الکترونیکی شماست. و باید بر مخاطب شما اثر گذار باشد.
مخاطب شما کودکانند؟
افراد بازاری هستند؟
عامه مردمند؟
به این مسله دقت کنید
در صفحه اول سیاست های زیر نیز به شما کمک می کند که مشتری شما از هر قشری جذب سایتتان شود
نام شرکت، لوگو (نشانه تصویری)، که تجارت اینترنتی شما را معرفی مکند را در صفحه اول قرار دهید
صفحه ای که آدرس و شماره تلفن، فاکس و آدرس پست الکترونیک سایت شما را در بر داردبه طرز مشخص در صفحه اول قرار دهید
از صفحه اصلی به صفحه ای که راجع به فروشگاه اینترنتی شما توضیح داده لینک دهید تا مشتریان بتوانند براحتی راجع به شما و امکاناتی که در اختیارشان قرار می دهید بدانند.
بهتر است یک قسمت جهت اخبار، و معرفی محصولات داشته باشید که همیشه به روز شود این باعث می شود که خریدار اینترنتی زود به زود به سایتتان سر بزنند.
سیاست حفاظت از اطلاعات شخصی خریداران.را برای خریداران اینترنتی خود توضیح دهید تا اعتمادشان را جلب کنید و چه بهتر که این توضیح در صفحه اول قرار گیرد.
*ساختار سایت فروشگاه اینترنتی شما به گونه ای باشد که مشتری برای رسیدن به محصول مورد نظر خود مجبور نباشد کلیکهای زیادی بکند.
تعداد کلیکها را به حداقل برسانید. ۴ الی ۶ کلیک بهترین کار آیی را دارند. سعی کنید که لینکها نظر مشتریان را جلب میکنند، تا بدانند کجا را باید برای چیزی که به دنبالش هستند کلیک کنند.
*سایتتان را با عکس، انیمیشن و موسیقی و دیگر چیزهای دیداری یا شنیداری انباشته نکنید. از همان رنگها و قلمهایی که برای سایر ارتباطات مثل لوگو و یا بروشور ها استفاده می کنید استفاده نمائید. مطمئن شوید که تصاویر بکار رفته بر کیفیت سایت می افزاید نه اینکه بازدید کننده را گیج کند و شما را از هدفتان دور نگهدارد.
*مطمئن شوید که نوشته ها به آسانی قابل خواندن هستند، ممکن است نوشته های سیاه بر روی زمینه سفید زیاد با کلاس بنظر نرسند اما آنها برای خوانده شدن مناسب تر از نوشته های نارنجی بر روی زمینه بنفش هستند.
*صفحات نباید با تصاویر سنگین پر شده باشند چرا که زمان بار گذاری را افزایش میدهد . اکثر خریداران اینترنتی اگر بار گذاری یک صفحه بیش از ۸ ثانیه طول بکشد، جای دیگری را کلیک می کنند و یا از اینترنت خارج می شوند.
۳- اجاره فضا بر روی اینترنت(Host)
۴- پرداخت الکترونیکی
۵- تأمین امنیت سایت
۶- بازاریابی ،تبلیغ و جذب مشتری
۷- بررسی و تحلیل سایت
پس از آنکه سایت شما طراحی و اماده شد میزبان و دامنه نیز برای آن مشخص بود زمان آن می رسد که محل مناسبی برای فروشگاه اینترنتی خود پیدا کنید:
مکانی که مشتری به آن اعتماد داشته باشد و با آن آشنا باشد.
مکانی که پرداخت را برای مشتری آسان سازد.
مکانی که دنیا را از وجود سایت شما با خبر سازد.
سیر تکامل تجارت الکترونیک:
۱۹۷۹: Michael Aldrich خرید آنلاین را اختراع کرد.
۱۹۸۱: Thomson Holidays اولین خرید انلاین B2B را در بریتانیا ایجاد کرد.
۱۹۸۲: Minitel سیستم سراسر کشور را در فرانسه بوسیله France Telecom و برای سفارش گیری انلاین استفاده شدهاست.
۱۹۸۴: Gateshead اولین خرید انلاین B2C را بنام SIS/Tesco و خانم Snowball در ۷۲ اولین فروش خانگی انلاین را راه انداخت.
۱۹۸۵: Nissan فروش ماشین و سرمایهگذاری با بررسی اعتبار مشتری به صورت انلاین از نمایندگیهای فروش
۱۹۸۷: Swreg شروع به فراهم اوردن ومولفهای اشتراک افزار و نرمافزار به منظور فروش انلاین محصولاتشان از طریق مکانیسم حسابهای الکترونیکی بازرگانی.
۱۹۹۰: Tim Berners-Lee اولین مرورگر وب را نوشت، وب جهان گستر، استفاده از کامپیوترهای جدید
۱۹۹۴: راهبر وب گرد: Netscape در اکتبر با نام تجاری Mozilla ارایه شد. Pizza Hut در صففحه وب سفارش دادن انلاین را پیشنهاد داد. اولین بانک انلاین باز شد. تلاشها برای پیشنهاد تحویل گل و اشتراک مجله به صورت انلاین شروع شد. لوازم بزرگسالان مثل انجام دادن ماشین و دوچرخه به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت. Netscape 1.0 در اواخر ۱۹۹۴ با رمزگذاری SSL که تعاملات مطمئن را ایجاد میکرد، معرفی شد.
۱۹۹۵: Jeff Bezos، Amazon.com و اولین تجارتی ۲۴ ساعته رایگان را راه انداخت. ایستگاههای رادیوی اینترنتی رایگان، رادیو HK ورادیوهای شبکهای شروع به پخش کردند. Dell و Cisco به شدت از اینترنت برای تعاملات تجاری استفاده کردند. eBay توسط Pierre Omidyar برنامه نویس کامپیوتر به عنوان وب سایت حراج بنیانگذاری شد.
۱۹۹۸: توانایی خریداری و بارگذاری تمبر پستی الکترونیکی برای چاپ از اینترنت. گروه Alibaba در چین با خدمات B2B و C2C، B2C را با سیستم خود تاییدی تاسیس شد.
۱۹۹۹: Business.com به مبلغ ۷٫۵ میلیون دلار به شرکتهای الکترونیکی فروخته شد. که در سال ۱۹۹۷ به ۱۴۹٬۰۰۰ دلار خریداری شده بود. نرمافزار اشتراک گذاری فایل Napster راهاندازی شد. فروشگاههای ATG برای فروش اقلام زینتی خانه به صورت انلاین راهاندازی شد.
۲۰۰۰: The dot-com bust
۲۰۰۲: ایبی برای پیپال ۱٫۵ میلیون دلار بدست اورد. Niche شرکتهای خرده فروشی و فروشگاههای CSN و فروشگاهای شبکهای را با منظور فروش محصولات از طریق ناحیههای هدف مختلف نسبت به یک درگاه متمرکز.
۲۰۰۳: Amazon.com اولین سود سالیانه خود را اعلان کرد.
۲۰۰۷: Business.com بوسیله R.H. Donnelley با ۳۴۵ میلیون دلار خریداری شد.
۲۰۰۹: Zappos.com توسط Amazon.com با قیمت ۹۲۸ میلیون دلار خریداری شد. تقارب خرده فروشان و خرید اپراتورهای فروش وبسایتهای خصوصی RueLaLa.com بوسیله GSI Commerce به قیمت ۱۷۰ میلیون دلار بعلاوه سود فروش از تا سال ۲۰۱۲.
۲۰۱۰: Groupon گزارش داد پیشنهاد ۶ میلیار دلاری گوگل را رد کردهاست. در عوض این گروه طرح خرید وب سایتهای IPO را تا اواسط ۲۰۱۱ دارد.
۲۰۱۱: پروژه تجارت الکترونیک امریکا و خرده فروشی انلاین به ۱۹۷ میلیارد دلار رسیدهاست که نسبت به ۲۰۱۰ افزایش ۱۲ درصدی داشتهاست. Quidsi.com ، parent company of Diapers.comتوسط Amazon.com به قیمت ۵۰۰ میلیون بعلاوه ۴۵ میلیون بدهکاری و تعهدات دیگر خریداری شد.
تجارت الکترونیک در کشورهای جهان:
در مدت کوتاهی که از آغاز عمر تجارت الکترونیک در جهان معاصر میگذرد، این فعالیت رشد بی سابقهای را در کشورهای پیشرفته داشتهاست و پیش بینی میشود در آینده نزدیک با سرعت شگفت انگیزی در سطح جهان توسعه یابد. بر اساس آمار محاسبه شده موسسات معتبر اقتصادی نیز پیش بینی شدهاست که گستره این فعالیت تا سال ۲۰۱۰ به طور متوسط ۵۴ الی ۷۱ درصد رشد خواهد کرد که نشان دهنده شتاب دار بودن حرکت آن است.
در ایران
تجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپا و در مراحل اولیهاست. اما اهمیت فناوری اطلاعات باعث شده تا تدوین و اجرای قوانین و لوایح مورد نیاز در این عرصه همواره مد نظر مسئولان ایران باشد. اما بهنظر میرسد با وجود برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی متعدد هنوز میزان آگاهی افراد و تجار کشور از نحوه استفاده از امکانات موجود برای تجارت الکترونیک کم است. از سوی دیگر نبود شناخت از میزان امنیت موجود در شبکه داخلی و جهانی باعث شدهاست که اطمینان لازم وجود نداشته باشدالبته برخی از فروشگاههای اینترنتی با استفاده از روشهایی مانند نماد اعتماد، تحویل درب منزل و یا گارانتی برگشت وجه سعی کردهاند تا اعتماد خریداران را جلب نمایند. پیشبینی میشود که فروشگاههای اینترنتی بتدریج جای خود را در میان خریداران پیدا خواهند کرد.
تجارت الکترونیک در کشور ما:
ایران مانند دیگر کشورها، دارای شرکتهای بسیاری است که برای توسعه بازار خود به اینترنت وابستهاند. هدف بیشتر این شرکتها از پایگاههایی که در اینترنت ایجاد میکنند، همانا توسعه صادرات است.
متاسفانه فروش در شبکه اینترنت مخارج زیادی دارد و برای بسیاری مقرون به صرفه نمیباشد. شرکتهای بزرگ دنیا باسرمایههای کلان و پرسنل کافی، پایگاههای تخصصی را برای مواردی چون صادرات و فروش تجاری ایجاد کردهاند. شرکتهای متعددی نیز در ایران دست به ایجاد چنین امکاناتی زدهاند، اما از آنجایی که هنوز هیچ متولی و مرکزیتی برای این پدیده وجود ندارد،این سازمانها به صورت جزیرهای و خود محور اقداماتی را انجام میدهند که هنوز پروسه کامل تجارت را در بر نگرفته و به صورت مقطعی انجام میشود. هیچ آمار دقیقی هم از کاربران اینترنت و استفاده کنندگان از کامپیوتر شخصی در دست نیست و هنوز به صورت یک طرح ملی به آن نگاه نشدهاست. بنابراین، در مرحله کودکی و نوپایی است و نیاز به مراقبت و حمایت زیادی از طرف دولت دارد. دولت باید با ارایه یک طرح ملی، فرهنگ خرید جامعه امروزی ایران را تغییر دهد. باید توجه داشت که سرمایه گذاری مالی و زمانی بر روی زمینهای که در آینده حرف اول را خواهد زد، مطمئنا باعث پویایی اقتصاد کشور خواهد شد.
خوشبختانه، کشور ما از پشتوانه خوبی از نظر نیروی جوان برخوردار است و در نتیجه، وظیفه ارگانهای دولتی و غیردولتی، وارد کردن این تکنولوژی به کشور و تشکیل دادن گروههای کاری، برای کار سازمان یافته بر روی این تکنولوژی جدید است.
از سال ۱۳۸۱ پروژه موفقی بصورت آزمایشی با نام پرداخت (www.pardakht.com) در ایران شروع گردید که با وجود همه مشکلات فوق الذکر راه حل مناسبی در تجارت الکترونیک ایران پدید آورده است. در این سیستم ابتدا خریدار وارد سایت اینترنتی فروشنده می شود و محصول یا محصولاتی را انتخاب و در سبد خرید خود قرار می دهد و پس از وارد نمودن اطلاعات ارسال کالا در سایت پرداخت ، خرید خود را نهایی می کند. این اطلاعات جهت بررسی و تصمیم گیری در سایت اینترنتی به اطلاع فروشنده می رسد. فروشنده در صورت تمایل به ارسال ، سفارش رسیده را آماده کرده و پس از اعلام در سیستم اینترنتی ، پست آن را از فروشنده دریافت می کند و به دست خریدار می رساند و هزینه کالا به همراه هزینه ارسال را از خریدار دریافت می نماید. واحد مالی پرداخت در دوره های زمانی مشخص با فروشندگان تسویه حساب می کند . کلیه مراحل عملیاتی سیستم از طریق اینترنت به اطلاع خریدار، فروشنده ، شعبه پستی و مدیریت سیستم می رسد. لازم به ذکر است این سیستم به گونه ای طرح ریزی شده که امکان اتصال به سیستم های الکترونیکی بانکها و موسسات مالی و اعتباری را داشته باشد و در کنار سیستم پرداخت هنگام تحویل قابلیت های پرداخت الکترونیکی نیز در آن پیشبینی شده است.
پرداخت زیر ساخت مناسب تجارت الکترونیک و تجارت در ایران است زیر بستر تعامل فروشگاه اینترنتی و فروشگاه الکترونیکی با خریداران در راستای فروش اینترنتی و خرید اینترنتی به همراه امکانات مناسب پرداخت اینترنتی با کمک اینترنت میباشد این سیستم خرید الکترونیکی و فروش الکترونیکی را تسهیل کرده است و حتی بدون نیاز به کارت اعتباری روش های نوین پرداخت الکترونیکی را نیز تدوین میکند سرویس دهی تجارت الکترونیک در همه زمینه ها از سیاست های کلی سیستم پرداخت میباشد که با هدف فرهنگ سازی خرید اینترنتی و فروش اینترنتی در ایران صورت میپذیرد. مشابه این سیستم در سایر کشور ها نیز ایجاد شده که از آن میان می توان به چین و کره جنوبی اشاره کرد که هر کدام متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود فعالیت می نمایند.
باید توجه داشت که:
• هر چند بسیاری از فعالیتهای “تجارت الکترونیک” بر روی اینترنت و به کمک تکنولوژیهای مرتبط با آن انجام میشود، همانطور که از نامش پیداست (تجارت الکترونیک و نه اینترنتی) و در تعریف اش نیزآمده است، این نوع تجارت فقط به اینترنت محدود نیست.
بلکه سایر فناوریها نیز در آن بکار گرفته میشود و بر روی شبکههای داخلی (interanet) بین یک یا چند شرکت نیز میتواند اجرا گردد.
• در اوایل دهه ۷۰ میلادی تجارت الکترونیک با نوآوریهایی مانند انتقال الکترونیکی پول آغاز گردید که قدمتی حدود ۴۰ سال دارد!
لیکن از اوایل دهه ۹۰ میلادی بود که با عمومیشدن وب، تجارت الکترونیک توسعه و رشد چشمگیری یافت.
• انجام تجارت الکترونیک در یک بنگاه اقتصادی به شکل یک طیف و تدریجی است.
یعنی به میزانی که فرآیندهای بازرگانی در یک بنگاه به صورت الکترونیک انجام شود به همان میزان تجارت الکترونیک در آن بنگاه رشد کرده است.
بنابراین اگر در یک بنگاه اقتصادی، فقط فرآیند گرفتن سفارشات مشتری، از طریق وب انجام شود، میگوییم که این بنگاه از تجارت الکترونیک بهرمند شده است (مسلما بطور خیلی محدود).
• با توجه به طرفین معامله، انواع تراکنشهای مختلفی برای تجارت الکترونیک ذکر گردیده به عنوان نمونه:
– B2B (Business to Business) مراودات تجاری بین دو یا چند بنگاه، مانند سفارش مواد اولیه از تولید کننده به تامین کنندگانش توسط شبکه
– B2C (Business to Consumer) مراودات تجاری بین بنگاه با اشخاص، مانند فروش کتاب از یک وب سایت
– C2B (Consumer to Business) مراودات تجاری بین شخص با بنگاه، مانند برگزاری مناقصه خرید یک لپ تاپ بین چندین فروشنده
– C2C (Consumer 2 Consumer) مراودات تجاری بین اشخاص با هم، مانند فروش مزایدهای یک تابلوی نقاشی از طریق شبکه
• “تجارت الکترونیک” با “کسب و کار الکترونیک” (eBusisness) فرق دارد.
چون اصولا تجارت با کاسبی فرق دارد (هر چند که خیلی وقتها این دو را به جای هم استفاده میکنیم.) برای درک تفاوت میان تجارت و کسب و کار، لازم به یادآوری است که در یک کاسبی فعالیتهای بسیاری مانند مدیریت منابع انسانی (جذب، نگهداری، ارتقا و غیره)، فعالیتهای مربوط به تولید(برنامه ریزی، انبارداری، تعمیرات و غیره)، فعالیتهای مالی و حسابداری وغیره انجام میشود که به تجارت (بازرگانی) ربطی ندارند ولی برای بقای کسب و کار ضروری هستند.
بنابراین “تجارت الکترونیک” فقط جنبههایی از “کسب و کار الکترونیک” را شامل میشود و زیر مجموعه آن است.
منبع :
ویکی پدیای فارسی
پژوهشکده دات ای ار
وقتی که بتوان کلیه فرآیند های تجاری در بازار را که بتوان با استفاده از تکنولوژی وب انجام داد، تجارت الکترونیک حاصل شده است. به عبارت بهتر می توان گفت که هرگونه تبادل محصول و یا خدمات با استفاده از امکانات اینترنت و پرداخت پول از همین بستر را می توان به تجارت الکترونیک تعبیر کرد.
معرفی:
تجارت الکترونیک انجام کلیه فعالیتهای تجاری با استفاده از شبکههای ارتباطی کامپیوتری، به ویژه اینترنت است. تجارت الکترونیک، نوعی، تجارت بدون کاغذ است. به وسیله تجارت الکترونیک تبادل اطلاعات خرید و فروش و اطلاعات لازم برای حمل و نقل کالاها، با زحمت کمتر و مبادلات بانکی با شتاب بیشتر انجام خواهد شد. شرکتها برای ارتباط با یکدیگر،محدودیتهای فعلی را نخواهند داشت و ارتباط آنها با یکدیگر ساده تر و سریع تر صورت میپذیرد. ارتباط فروشندگان با مشتریان نیز میتواند به صورت یک به یک با هر مشتری باشد. به عبارت دیگر، تجارت الکترونیک نامی عمومی برای گسترهای از نرم افزارها و سیستمها است که خدماتی مانند جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت به صورت روی خط، گزارش گیری و مدیریت حسابها را در اینترنت به عهده میگیرند. این سیستمها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم میآورند. هدف از بکارگیری تجارت الکترونیک، ارائه روشی جدید در انجام امور بازرگانی میباشد.بسیاری از مردم، تجارت الکترونیک را منحصر به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت میدانند، در حالیکه این امر فقط بخش کوچکی از تجارت الکترونیک را تشکیل میدهد و این مفهوم اکنون گستره وسیعی از جنبههای مختلف تجاری و اقتصادی را دربرگرفتهاست. به سادگی میتوان هرگونه فعالیت تجاری و مالی بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیک گنجاند.
به انجام معامله،خرید،فروش،پرداخت،سفارش،تحویل و غیره،کالا و خدمات یا اطلاعات که توسط سیستمهای الکترونیک ماننداینترنت،شبکههای کامپیوتری،تلفن همراه و سایر فن آوریهای اطلاعات (IT) انجام شود،را تجارت الکترونیک (eCommerce) گویند.(اگر عبارت eCommerce را معادل “بازرگانی الکترونیک” در نظر بگیریم معنای آن بهتر درک میشود)پیشینه:
ارتباط بین تجارت و تکنولوژی دیر زمانی است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع، یک پیشرفت تکنیکی باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتی بود. در حدود ۲۰۰۰سال قبل از میلاد، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را بکار بردند تا از دریا بگذرند و به سرزمینهای دور دست یابند. با این پیشرفت، برای اولین بار مرزهای جغرافیایی برای تجارت باز شد و تجارت با سرزمینهای دیگر آغاز گشته و روشهای خلاقانهای بصورتهای گوناگون به آن اضافه شد تا امروز که یکی از محبوبترین روشهای تجارت خرید اینترنتی در دنیای وب است. شما میتوانید در زمانهای پرت، در هر زمان و مکان حتی با لباس خواب میتوانید اینکار را بکنید.
به معنای واقعی هر کسی میتواند صفحه اینترنتی خود را ساخته و کالاهای مورد نیازش را در آن ارایه دهد. البته تاریخچه تجارت الکترونیک با تاریخچه اختراعات قدیمی مثل کابل، مودم، الکترونیک، کامپیوتر و اینترنت پیوند خوردهاست. تجارت الکترونیک به شکل کنونی در سال ۱۹۹۱ محقق شد. از آن زمان هزاران هزار کسب و کار و تجار وارد این دنیا شدهاند. در ابتدا تجارت الکترونیک به معنای فرایند انجام اعمال تراکنش الکترونیکی مورد نظر را انجام دادن بود. درواقع تجارت الکترونیک برای اسان سازی معاملات اقتصادی به صورت الکترونیک تعریف شد. استفاده از این فناوری مانند Electronic Data Interchange (EDI)تبادل الکترونیکی اطلاعات وElectronic Funds TRANSFER (EFT) انتقال الکترونیکی سرمایه، که هر دو در اواخر ۱۹۷۰ معرفی شدهاند. و به شرکتها و سازمانها اجازه ارسال اسناد الکترونیکی را داد. و اجازه تجارت کردن با ارسال اسناد تجاری مثل سفارشهای خرید یا فاکتورها را به صورت الکترونیکی، میدهد. با رشد و پذیرش کارت اعتباری،(ATM) Automated teller machine ماشین تحویلدار خودکار و تلفن بانک در دهه ۱۹۸۰ باعث فرم گیری تجارت الکترونیک شد. نوع دیگر تجارت الکترونیک سیستم رزرواسیون هواپیمایی بوسیله Sabre در امریکا و Travicom در بریتانیا، ارایه شدهاست.
از دهه ۱۹۹۰ به بعد تجارت الکترونیک شامل اضافاتی مثل enterprise resource planning system (ERP) سیستم برنامه ریزی منابع سرمایه، data mining داده کاوی، data warehousing انبار داده شدهاست. در ۱۹۹۰، Tim Bermers-lee مرورگر وب جهان گسترده را اختراع کرد و شبکه ارتباطی اکادمیک را به سیستم ارتباطی هرروز و برای هر شخص در جهان وسیع دگرگون ساخت که اینترنت یا www خوانده میشود. سرمایهگذاری تجاری بروی اینترنت بخاطر کافی نبودن سرمایهگذاری کاملاً محدود شده بود. اگر چه اینترنت محبوبیت جهانی گستردهای در حدود ۱۹۹۴ با استفاده از مرورگر وب Mosaic پیدا کرده بود. معرفی پروتکلهای امنیتی و DSL (اشتراک خط دیجیتال) که ارتباط مستمر را با اینترنت را اجازه میداد حدود ۵ سال طول کشید.. البته در سال ۲۰۰۰ بحران The dot-com bust باعث برشکستگی خیلی از شرکتهای تجاری بزرگ و نتایج ناگواری را بوجود اورد، باعث بازبینی قوانین و افزایش مزایا و امکانات تجارت الکترونیک کردند و تا انتهای سال ۲۰۰۰، خیلی از شرکتهای تجاری امریکایی و اروپایی سرویس هایشان را از طریق اینترنت ارایه دادند. از ان موقع مردم به کلمهای به عنوان تجارت الکترونیک با توانایی خرید کالاهای گوناگون از طریق اینترنت با استفاده از پروتکلهای امنیتی و سرویسهای پرداخت الکترونیکی که در ان مشارکت کردند، اشنا شدند. واز این زمان رقابت شدید بین شرکتها و سازمانها شدت گرفتو با گذشت زمان هم اینرقابت تنگتر شدهاست.
جالب این که تا پایان سال ۲۰۰۱ بیش از ۲۲۰ بیلیون دلار معاملات مالی توسط صدها سایت تجاریبر روی اینترنت انجام پذیرفتهاست و در همین سال مدل تجارت الکترونیک B2B دارای در حدود ۷۰۰ میلیارد تراکنش بود. و در سال ۲۰۰۷ سهم تجارت الکترونیک در خرده فروشی کل دنیا ۳٫۴٪ بودهاست که انرا در سال ۲۰۱۰، ۵٫۱٪ اعلام نمودند که این امار رشد سریع این شیوه تجارت کردن را میرساند.
فضای بازار الکترونیکی:
بازارهای الکترونیکی معمولآ به معاملات و حراجی های روی شبکه،مانند بازارهای سهام و حراجی ها از طیق اینترنت،اشاره دارد.اما فضای بازار الکترونیکی به پدیده اقتصادی اشاره دارد.که محصولات،واسطه ها و مشتریان به یک طریقی به صورت الکترونیکی با هم تماس و مبادله دارند.فضای بازار الکترونیکی نماد مجازی از بازارهای فیزیکی است.به طور کلی،فعالیت اقتصادی تحت این فضای الکترونیکی،اقتصاد الکترونیکی را ارائه میکنند.فضای بازار الکترونیکی شامل بخشهای زیر است.۱- بازیگران بازار: یعنی کارخانجات،بازرگانان،عمده فروشها،واسطه ها،فروشگاهها و مشتریان.
۲- کالاها و خدمات.
۳- فرایندهای تامین،تولید،بازاریابی،رقابت،توزیع،مصرف وغیره
فروش مستقیم در شبکه:
با یک تعریف دقیق تر،تجارت الکترونیکی یعنی انجام معاملات از طریق شبکه،یا خرید و فروش محصولات و خدمات از طریق فروشگاه های اینترنتی درWeb.محصولات مورد معامله ممکن است دارای ماهیت الکترونیکی باشند.مانند نرم افزار;یا فیزیکی باشند.مانند اتومبیل ;یا خدمات باشند.مانند برنامه ریزی مسافرت،مشاوره پزشکی;یا آموزش راه دور باشند.محصولات غیر فیزیکی;از قبیل محصولات الکترونیکی است که خود نیز شامل اطلاعات،اخبار،صوت و موسیقی،فیلم،بانکهای اطلاعاتی،نرم افزار و انواع فراورده های فکری است که این نوع تجارت روز به روز توسعه بیشتری پیدا کرده است.به نظر میرسد تجارت الکترونیکی شبیه خرید از کاتالوگ یا خرید در منزل و از طریق تلویزیونهای کابلی باشد.تجارت الکترونیکی در جایگاه یک بازار:
تاجر الکترونیکی تنها محدود به خرید و فروش محصولات از طریق شبکه نیست.بلکه مانند یکی از فروشگاه های محلی میتواند فروشگاه اینترتی در Webایجاد کرده و در سطح جهان به دنبال مشتری باشد.علاوه بر این،صاحب این فروشگاه میتواند تامین کنندگان مواد فروشگاه،حسابداری،خدمات بانکی،ادارات دولتی و رقیبهای خود را در شبکه اینترنت جستجو کند.تکنولوژی های تجارت الکترونیکی:
گرچه انواع زیادی تکنولوژی تجارت الکترونیکی وجود دارد ، اما در اینجا بهترین آنها را توضیح می دهیم :
· تجارت الکترونیکی تاجر با تاجر
· مدیریت ارتباطات مشتری
· شیوه های مدیریت منابع اطلاعات
· آموزش راه دور برای سازمانهای اقتصادی جدید
· پست الکترونیک
· شیوه های طراحی منابع سازمانها
· خودکار کردن اهرم فروش : شیوه های راه دور در شبکه ها موجب افزایش بهره وری متخصصین فروش راه دور می شود .
· تحول مراکز تماس : به هم پیوستن شبکه ها موجب افزایش قابلیتهای خدمات مشتری شده است.
· خدمات شبکه ای مدیریت شدهتجارت الکترونیکی یک محیط فعال کاربرد تکنولوژی برای آسان کردن تغییر اطلاعات تجارت و خودکار کردن مبادلات بازرگانی است . تجارت الکترونیکی باعث تغییر انواع اطلاعات ، از جمله مبادلات بازرگانی از طریق شبکه است که به آن E-Commerce می گویند . از این رو ، بازاریابی از طریق شبکه اینترنت ، معروف به ” تاجر با مشتری” ، تنها یکی از پدیده های بستر تجارت الکترونیکی است . تجارت الکترونیکی موجب تغییرات عمیق و اساسی در ساختار و عملکرد تجارت و مبادلات بین تاجرها ، معروف به ” تاجر با تاجر” شده است . تاجر با تاجر در تجارت الکترونیکی شامل انواع تکنولوژی های کاربردی و شبکه ای برای خودکار کردن و بهینه سازی مبادلات بین بخش های مختلف تجارت است
انواع روش های تجارت الکترونیک:
تجارت الکترونیک را میتوان از حیث تراکنشها(Transactions) به انواع مختلفی تقسیم نمود که بعضی از آنها عبارتند از:
ارتباط بنگاه و بنگاه (B2B): به الگویی از تجارت الکترونیکی گویند، که طرفین معامله بنگاهها هستند.
ارتباط بنگاه و مصرف کننده (B2C): به الگویی از تجارت الکترونیک گویند که بسیار رایج بوده و ارتباط تجاری مستقیم بین شرکتها و مشتریان میباشد.
ارتباط مصرف کنندهها و شرکتها (C2B): در این حالت اشخاص حقیقی به کمک اینترنت فراوردهها یا خدمات خود را به شرکتها میفروشند.
ارتباط مصرفکننده با مصرفکننده (C2C): در این حالت ارتباط خرید و فروش بین مصرفکنندگان است.
ارتباط بین بنگاهها و سازمانهای دولتی (B2A): که شامل تمام تعاملات تجاری بین شرکتها و سازمانهای دولتی میباشد. پرداخت مالیاتها و عوارض از این قبیل تعاملات محسوب میشوند.
ارتباط بین دولت و شهروندان (G2C): الگویی بین دولت و توده مردم میباشد که شامل بنگاههای اقتصادی، موسسات دولتی و کلیه شهروندان میباشد. این الگو یکی از مولفههای دولت الکترونیک میباشد.
ارتباط بین دولتها (G2G): این الگو شامل ارتباط تجاری بین دولتها در زمینههایی شبیه واردات و صادرات میباشد.البته باید گفت که انواع بالا کاملاً مستقل از هم نیستند و گاهی که تاکید بر خرید و فروش ندارند در قالب کسب و کار الکترونیک میآیند.
تجارت فروشنده با فروشنده
B۲Bاولین روش خرید و فروش معاملات الکترونیکی است و بیشترین عایدی را دارد.در این مدل، همه افراد و خدمات مرتبط با تجارت بین المللی از قبیل: تامین کنندگان، خریداران،فرستندگان دریایی کالا، پشتیبانی، خدمات ( سرویسها) بازرسی، اخبار بازاریابی و کاربریهای نرم افزار که موجب سهولت در امور تولید و خرید و فروش میشوند، در یک محل گردهم میآیند. B۲Bدر جایی استفاده میشود که بخواهیم خرید و فروش عمده را به کمک تجارت الکترونیکی انجام دهیم و خارج از حیطه خرده فروشان عمل نماییم، چرا که خرده فروشی در اینترنت با خطرات بسیار همراهاست، زیرا مشتریان تمایل ندارند تا همه چیز را از روی اینترنت خریداری کنند. شرکت CISCOیکی از اولین شرکتهای بزرگی بود که در جولای ۱۹۹۶ سایت تجارت الکترونیکی خود را راه اندازی کرد. یک ماه بعد شرکتهای کامپیوتری مانند MICROSOFTو IBMنرم افزارهای تجاری خود را که امکان انجام فروش از طریق اینترنت را فراهم میکرد، به بازار عرضه کردند. به صورت طبیعی، در B۲Bفروش مستقیم منبع اصلی درآمد به حساب میآید، مانند وقتی که یک فروشنده محصول خود را به یک فروشنده دیگر مستقیما میفروشد. با وجود این، وب میتواند روی فروش مستقیم تأثیر بگذارد و این قاعده را بر هم بزند.
در این نظام جدید، مشکلاتی نیز وجود دارد، ازجمله اینکه رودر رو نبودن مشتری و فروشنده باعث میشود که معامله به صورت مجازی صورت گیرد. این مشتریان برای دریافت اطلاعات بیشتر باید با تلفن به مرکز اصلی وصل شوند، اما هیچ تضمینی برای اینکه کسی در آن سوی خط باشد، وجود ندارد.تجارت فروشنده و مصرف کننده
بیشترین سهم در انجام تجارت الکترونیکی از نوع B۲Cاست که به معنای خرده فروشی میباشد. این نوع تجارت، با گسترش وب به سرعت افزایش پیدا کرد و اکنون به راحتی میتوان انواع و اقسام کالاها را از شبکه خریداری کرد. B۲Cبا راه اندازی سایتهایی چون AMAZONو CDNOWآغاز شد.
در تجارت الکترونیکی B۲Cدر یک طرف معامله، تولیدکننده ( فروشنده) محصول و در طرف دیگر، خریدار ( مصرف کننده نهایی) قرار دارد. اما مشکلات امنیتی شبکه تأثیر منفی بر روی حجم معاملات گذاشتهاست و بسیاری از مشتریان نسبت به دزدیده شدن اطلاعات شخصی شان توسط هکرها ترسیدهاند. در عین حال هنوز معاملات بسیاری در این مدل صورت میگیرد در ایران نیز این روش رونق دارد برای مثال میتوان شرکت شهروند را مثال زد.تجارت مصرف کننده با مصرف کننده
در این مدل تجارت الکترونیکی، مزایدهها و مناقصههای کالا از طریق اینترنت انجام میگیرد. مدل C۲Cشبیه یک سمساری است. ایده اصلی این مدل این است که مصرف کنندگان با یکدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. EBAY، بزرگترین نمونه اولیه مدل C۲Cمیباشد. EBAYخود چیزی نمیفروشد و به عنوان واسطی بین خریداران و فروشندگان عمل میکند. به عنوان مثال، EBAYاجازه میدهد که فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی قرار دهد و سپس شرکت کنندگان در حراج قبل از اتمام مدت باید روی کالای به حراج گذاشته شده اظهار نظر کنند. سایتهای اینترنتی دیگر مانند AUTOBYTELو CARSMARTنمونههایی از مدل C۲Cمیباشند. به دلیل ناچیز بودن هزینه تبلیغات در اینترنت، استفاده از مدل C۲Cبرای فروش کالاها مورد توجه قرار گرفتهاست.
تجارت مصرف کننده با فروشنده
در حالیکه بازار مصرف روی خط روز به روز در حال گسترش است، بسیاری از خریداران دریافتهاند که شیوه انتخاب محصول بسیار متنوع است ،چون وقتی که مصرف کنندگان، سایتهایی را در ارتباط با فروش محصول مورد نظر خود مییابند، یافتن خود محصول در آن سایت و به دست آوردن قیمت محصول اغلب کاری دشوار است.
بنابراین، برای راحت تر کردن امر خرید، نیاز به روشهای جدید خرید و فروش اینترنتی است که در آن شرکتهایی مانند واسطههایی بین مصرف کنندهها و فروشندهها تلاش میکنند تا خریداران را به بهترین وجهی در خریدشان کمک کنند. اساس کار آنها هم مبتنی بر مدل C۲Bمیباشد.تجارت نقطه به نقطه
مدل تجارت الکترونیکی P۲Pبرای تسویه حساب کردن شرکت کنندگان در حراج با فروشنده است که مشهورترین آنها سرویسی است به نام PAYPALکه در قسمت کارتهای هوشمند بیشتر به آن میپردازیم. تجارت P۲Pدر چهارچوبی کار میکند که افراد بتوانند مستقیما با هم پول رد و بدل کنند و در حالیکه سهم اصلی داد و ستد پولی را نقل و انتقالات رو در رو برعهده دارد، فن آوری تلفنهای همراه تعداد افراد بیشتری را در داد و ستد غیرحضوری سهیم میکند.
با استفاده از سخت افزار MONDEXکه زیر مجموعه MASTERCARDمیباشد، کاربران قادرند تا نقل و انتقالات الکترونیکی پولی خود را انجام دهند و پول خود را از یک کارت اعتباری، به کارت اعتباری دیگر منتقل نمایند. نحوه استفاده از تلفن همراه بدین صورت است که به جای فن آوری GSMکه استاندارد معمول ارتباطی تلفن همراه در بسیاری از کشورها، به ویژه در اروپاست،فن آوری دیگری تحت عنوان پروتکل بکارگیری نرم افزار کاربردی از طریق تجهیزات بی سیم که به اختصار WAPنامیده میشود، جایگزین میگردد. در این شیوه جدید، هر تلفن همراه از طریق مرکز تلفن با یک کامپیوتر سرویسگر مرتبط میشود و میتواند نرم افزار مورد نیاز کاربر خود را بر روی کامپیوتر مذکور فعال نماید. بدین ترتیب،استفاده کننده میتواند اطلاعات خود را از طریق کامپیوتر سرویسگر که خود از طریق اینترنت و یا شبکههای ارزش افزوده ( VAN) به مراکز تجاری و خدماتی متصل است، ارسال و یا دریافت نماید.تجارت فروشنده با اداره
این نوع تجارت الکترونیکی، شامل تمامی مبادلات تجاری – مالی بین شرکتها و سازمانهای دولتی است. تامین نیازهای دولت توسط شرکتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است که میتوان در این گروه گنجاند. تجارت B۲Aدر حال حاضر روشی تازه قلمداد میشود، ولی در آیندهای نزدیک، زمانی که دولتها به ارتقای سطح ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند، به سرعت رشد خواهد کرد.
تجارت مصرف کننده با اداره
مدل تجارت الکترونیکی C۲Aهنوز پدیدار نشدهاست،ولی به دنبال رشد انواع B۲Cو B۲A، دولتها احتمالاً مبادلات الکترونیکی را به حیطههایی همچون جمع آوری کمکهای مردمی،پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم انجام میشود، گسترش خواهند داد.
مزایاها و معایب:
سوالی که ممکن است همینک مطرح شود این است که تجارت الکترونیک غیر از مواردی که پیش از این به آن اشاره شد چه فایدهای دارد.
افزایش فروش و در پی آن افزایش درآمد و توان سرمایه گذاری افزایش سطح رفاه زندگی مردم از طریق ایجاد اشتغال، کاهش ترددها و افزایش سرعت عمل جهانی شدن کاهش هزینههای تبلیغات برای شرکتها وبه دلیل عدم حضور واسطه با افتتاح فروشگاه اینترنتی شما این قابلیت را دارید که با هزینه ای کم کالا و سرویس خود را در تمامی نقاط دنیا بازاریابی کنید و به فروش برسانید. در واقع شما مغازه ای دارید که در کل زمان روز و شب باز است و مراجعه کنندگان آن از تمام نقاط دنیا هستند! یعنی می توانید مطمین شوید که یک تجارت جهانی راه اندازی کرده اید.
در تجارت الکترونیکی دیگر نیازی به واسطه و دلال برای فروش کالا،نیست وقتی که در خرید و فروش سنتی صرف رفت و آمد های اضافه میشد در تجارت الکترونیکی صرف شناسایی نیاز های مشتری شود.تجارت الکترونیکی وارد شدن به بازارهارا آسان کرده ،خریدار اینترنتی میتواند تنها با یک اتصال اینترنت از سرتاسر دنیا به فروشگاه شما متصل می گردد.
تجارت الکترونیکی موقعیت های تجاری جدید برای کارآفریننان را در اینترنت ایجاد می کند.
با تجارت الکترونیک فروشنده قادر به تجزیه و تحلیل بهتر از نیاز های مشتری خواهد بود و خریدار اینترنتی قادر به ارزیابی بهتر قیمت ها و محصول مورد نیاز خود می باشد .البته همچون تمام فناوریها و تکنولوژیهای ساخت بشر معایبی هم در استفاده از تجارت الکترونیک وجود دارد، برخی از این معایب به قرار زیر است:
تأثیر ناشناخته آن بر روابط اجتماعی انسان
ورشکستگی به علت عدم توانایی شرکتهای کوچک و کاهش تولید
بسترهای لازم برای تجارت الکترونیک
یک سیستم بانکی روان و دقیق
قوانین گمرکی،مالیاتی و بانکداری الکترونیکی
کد تجاری محصول و ایجاد امنیت اطلاعات
تهیه و تدوین نظام مالی اطلاعات و نظام حقوقی اطلاع رسانی (کپی رایت)
محرمانه بودن اطلاعات شخصی
تطبیق مقررات ملی با مقررات متحدالشکل بین المللی
همکاری دانشگاهها،مراکز تحقیقاتی و سازمانهای مختلف
پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوه قضاییه
تأمین، صدور و بکارگیری کارت هوشمند
تأمین خطوط ارتباطی پرسرعت و مطمئن و ایجاد بستر مخابراتی به شکل بی سیم.
راه اندازی:
امروزه تجارت B2Cقسمت اعظمی از تجارت الکترونیک یا بهتر است بگوییم تجارت جهانی الکترونیک را در بر گرفته چرا که هر شخص می تواند در این عرصه به رقابت پردازد. شما نیز می توانید یک تاجر اینترنتی باشید هر چند که خدمات و یا محصولی که برای فروش دارید کم باشد اما اینترنت و عرصه وسیع تجارت اینترنتی به خرید و فروش شما نیز وسعت می بخشد و حتی امکان رقابتتان را با تجارت جهانی فراهم می کند اما چگونه می توانیم تجارت الکترونیکی خود را در دنیای پر رقابت تجارت جهانی امروز آغاز کنیم برای راه اندازی یک سایت تجارت الکترونیکی ابتدا باید فروشگاه اینترنتی مان را راه اندازی کنیم و به این منظور بایست مراحل زیر را طی کنیم:
۱- دامین و ثبت آن
انتخاب domain nameصحیح یا URL:
نامی که انتخاب می کنید باید به گونه ای باشد
– که با یکبار شنیدن در ذهن بماند مثل Amazon.com
– این نام باید تجارت الکترونیکی شما را معرفی کند نام سایتتان را مناسب با نام تجارتتان انتخاب کنید
– نام انتخابی باید کوتاه باشد. تا مشتری با یک بار شنیدن آن را به خاطر بسپارد
۲- طراحی و ساخت سایت
بهتر است در طراحی سایت فروشگاه اینترنتی خود به نکات زیر نیز توجه کنید
*یک کاتالوگ بر روی سایت برای صرفه جویی در وقت تهیه کنید که اطلاعات کامل راجع به محصولات و خدمات تجارت الکترونیک شما ، مثل، قیمت گذاری، خصوصیات محصولات، و اطلاعات دیگر برای هر محصول یا خدمات را در بر داشته باشد.
*یک بخش (FAQ)، جهت پیش بینی و پاسخگوئی مسائل و سوالات اساسی که ممکن است به ذهن خریدار اینترنتی برسد را در نظر بگیرید.
*اسکلت سایتتان به گونه ای باشد که مشتریان به آسانی بتوانند راجع به خرید اینترنتی تصمیم گیری کنند، و به سرعت خرید الکترونیکی خود را انجام دهند.
*صفحه اصلی سایت شما (Homepage) مانند ویترین فروشگاه الکترونیکی شماست. و باید بر مخاطب شما اثر گذار باشد.
مخاطب شما کودکانند؟
افراد بازاری هستند؟
عامه مردمند؟
به این مسله دقت کنید
در صفحه اول سیاست های زیر نیز به شما کمک می کند که مشتری شما از هر قشری جذب سایتتان شود
نام شرکت، لوگو (نشانه تصویری)، که تجارت اینترنتی شما را معرفی مکند را در صفحه اول قرار دهید
صفحه ای که آدرس و شماره تلفن، فاکس و آدرس پست الکترونیک سایت شما را در بر داردبه طرز مشخص در صفحه اول قرار دهید
از صفحه اصلی به صفحه ای که راجع به فروشگاه اینترنتی شما توضیح داده لینک دهید تا مشتریان بتوانند براحتی راجع به شما و امکاناتی که در اختیارشان قرار می دهید بدانند.
بهتر است یک قسمت جهت اخبار، و معرفی محصولات داشته باشید که همیشه به روز شود این باعث می شود که خریدار اینترنتی زود به زود به سایتتان سر بزنند.
سیاست حفاظت از اطلاعات شخصی خریداران.را برای خریداران اینترنتی خود توضیح دهید تا اعتمادشان را جلب کنید و چه بهتر که این توضیح در صفحه اول قرار گیرد.
*ساختار سایت فروشگاه اینترنتی شما به گونه ای باشد که مشتری برای رسیدن به محصول مورد نظر خود مجبور نباشد کلیکهای زیادی بکند.
تعداد کلیکها را به حداقل برسانید. ۴ الی ۶ کلیک بهترین کار آیی را دارند. سعی کنید که لینکها نظر مشتریان را جلب میکنند، تا بدانند کجا را باید برای چیزی که به دنبالش هستند کلیک کنند.
*سایتتان را با عکس، انیمیشن و موسیقی و دیگر چیزهای دیداری یا شنیداری انباشته نکنید. از همان رنگها و قلمهایی که برای سایر ارتباطات مثل لوگو و یا بروشور ها استفاده می کنید استفاده نمائید. مطمئن شوید که تصاویر بکار رفته بر کیفیت سایت می افزاید نه اینکه بازدید کننده را گیج کند و شما را از هدفتان دور نگهدارد.
*مطمئن شوید که نوشته ها به آسانی قابل خواندن هستند، ممکن است نوشته های سیاه بر روی زمینه سفید زیاد با کلاس بنظر نرسند اما آنها برای خوانده شدن مناسب تر از نوشته های نارنجی بر روی زمینه بنفش هستند.
*صفحات نباید با تصاویر سنگین پر شده باشند چرا که زمان بار گذاری را افزایش میدهد . اکثر خریداران اینترنتی اگر بار گذاری یک صفحه بیش از ۸ ثانیه طول بکشد، جای دیگری را کلیک می کنند و یا از اینترنت خارج می شوند.
۳- اجاره فضا بر روی اینترنت(Host)
۴- پرداخت الکترونیکی
۵- تأمین امنیت سایت
۶- بازاریابی ،تبلیغ و جذب مشتری
۷- بررسی و تحلیل سایت
پس از آنکه سایت شما طراحی و اماده شد میزبان و دامنه نیز برای آن مشخص بود زمان آن می رسد که محل مناسبی برای فروشگاه اینترنتی خود پیدا کنید:
مکانی که مشتری به آن اعتماد داشته باشد و با آن آشنا باشد.
مکانی که پرداخت را برای مشتری آسان سازد.
مکانی که دنیا را از وجود سایت شما با خبر سازد.
سیر تکامل تجارت الکترونیک:
۱۹۷۹: Michael Aldrich خرید آنلاین را اختراع کرد.
۱۹۸۱: Thomson Holidays اولین خرید انلاین B2B را در بریتانیا ایجاد کرد.
۱۹۸۲: Minitel سیستم سراسر کشور را در فرانسه بوسیله France Telecom و برای سفارش گیری انلاین استفاده شدهاست.
۱۹۸۴: Gateshead اولین خرید انلاین B2C را بنام SIS/Tesco و خانم Snowball در ۷۲ اولین فروش خانگی انلاین را راه انداخت.
۱۹۸۵: Nissan فروش ماشین و سرمایهگذاری با بررسی اعتبار مشتری به صورت انلاین از نمایندگیهای فروش
۱۹۸۷: Swreg شروع به فراهم اوردن ومولفهای اشتراک افزار و نرمافزار به منظور فروش انلاین محصولاتشان از طریق مکانیسم حسابهای الکترونیکی بازرگانی.
۱۹۹۰: Tim Berners-Lee اولین مرورگر وب را نوشت، وب جهان گستر، استفاده از کامپیوترهای جدید
۱۹۹۴: راهبر وب گرد: Netscape در اکتبر با نام تجاری Mozilla ارایه شد. Pizza Hut در صففحه وب سفارش دادن انلاین را پیشنهاد داد. اولین بانک انلاین باز شد. تلاشها برای پیشنهاد تحویل گل و اشتراک مجله به صورت انلاین شروع شد. لوازم بزرگسالان مثل انجام دادن ماشین و دوچرخه به صورت تجاری در دسترس قرار گرفت. Netscape 1.0 در اواخر ۱۹۹۴ با رمزگذاری SSL که تعاملات مطمئن را ایجاد میکرد، معرفی شد.
۱۹۹۵: Jeff Bezos، Amazon.com و اولین تجارتی ۲۴ ساعته رایگان را راه انداخت. ایستگاههای رادیوی اینترنتی رایگان، رادیو HK ورادیوهای شبکهای شروع به پخش کردند. Dell و Cisco به شدت از اینترنت برای تعاملات تجاری استفاده کردند. eBay توسط Pierre Omidyar برنامه نویس کامپیوتر به عنوان وب سایت حراج بنیانگذاری شد.
۱۹۹۸: توانایی خریداری و بارگذاری تمبر پستی الکترونیکی برای چاپ از اینترنت. گروه Alibaba در چین با خدمات B2B و C2C، B2C را با سیستم خود تاییدی تاسیس شد.
۱۹۹۹: Business.com به مبلغ ۷٫۵ میلیون دلار به شرکتهای الکترونیکی فروخته شد. که در سال ۱۹۹۷ به ۱۴۹٬۰۰۰ دلار خریداری شده بود. نرمافزار اشتراک گذاری فایل Napster راهاندازی شد. فروشگاههای ATG برای فروش اقلام زینتی خانه به صورت انلاین راهاندازی شد.
۲۰۰۰: The dot-com bust
۲۰۰۲: ایبی برای پیپال ۱٫۵ میلیون دلار بدست اورد. Niche شرکتهای خرده فروشی و فروشگاههای CSN و فروشگاهای شبکهای را با منظور فروش محصولات از طریق ناحیههای هدف مختلف نسبت به یک درگاه متمرکز.
۲۰۰۳: Amazon.com اولین سود سالیانه خود را اعلان کرد.
۲۰۰۷: Business.com بوسیله R.H. Donnelley با ۳۴۵ میلیون دلار خریداری شد.
۲۰۰۹: Zappos.com توسط Amazon.com با قیمت ۹۲۸ میلیون دلار خریداری شد. تقارب خرده فروشان و خرید اپراتورهای فروش وبسایتهای خصوصی RueLaLa.com بوسیله GSI Commerce به قیمت ۱۷۰ میلیون دلار بعلاوه سود فروش از تا سال ۲۰۱۲.
۲۰۱۰: Groupon گزارش داد پیشنهاد ۶ میلیار دلاری گوگل را رد کردهاست. در عوض این گروه طرح خرید وب سایتهای IPO را تا اواسط ۲۰۱۱ دارد.
۲۰۱۱: پروژه تجارت الکترونیک امریکا و خرده فروشی انلاین به ۱۹۷ میلیارد دلار رسیدهاست که نسبت به ۲۰۱۰ افزایش ۱۲ درصدی داشتهاست. Quidsi.com ، parent company of Diapers.comتوسط Amazon.com به قیمت ۵۰۰ میلیون بعلاوه ۴۵ میلیون بدهکاری و تعهدات دیگر خریداری شد.
تجارت الکترونیک در کشورهای جهان:
در مدت کوتاهی که از آغاز عمر تجارت الکترونیک در جهان معاصر میگذرد، این فعالیت رشد بی سابقهای را در کشورهای پیشرفته داشتهاست و پیش بینی میشود در آینده نزدیک با سرعت شگفت انگیزی در سطح جهان توسعه یابد. بر اساس آمار محاسبه شده موسسات معتبر اقتصادی نیز پیش بینی شدهاست که گستره این فعالیت تا سال ۲۰۱۰ به طور متوسط ۵۴ الی ۷۱ درصد رشد خواهد کرد که نشان دهنده شتاب دار بودن حرکت آن است.
در ایرانتجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپا و در مراحل اولیهاست. اما اهمیت فناوری اطلاعات باعث شده تا تدوین و اجرای قوانین و لوایح مورد نیاز در این عرصه همواره مد نظر مسئولان ایران باشد. اما بهنظر میرسد با وجود برگزاری دورهها و کارگاههای آموزشی متعدد هنوز میزان آگاهی افراد و تجار کشور از نحوه استفاده از امکانات موجود برای تجارت الکترونیک کم است. از سوی دیگر نبود شناخت از میزان امنیت موجود در شبکه داخلی و جهانی باعث شدهاست که اطمینان لازم وجود نداشته باشدالبته برخی از فروشگاههای اینترنتی با استفاده از روشهایی مانند نماد اعتماد، تحویل درب منزل و یا گارانتی برگشت وجه سعی کردهاند تا اعتماد خریداران را جلب نمایند. پیشبینی میشود که فروشگاههای اینترنتی بتدریج جای خود را در میان خریداران پیدا خواهند کرد.
تجارت الکترونیک در کشور ما:
ایران مانند دیگر کشورها، دارای شرکتهای بسیاری است که برای توسعه بازار خود به اینترنت وابستهاند. هدف بیشتر این شرکتها از پایگاههایی که در اینترنت ایجاد میکنند، همانا توسعه صادرات است.
متاسفانه فروش در شبکه اینترنت مخارج زیادی دارد و برای بسیاری مقرون به صرفه نمیباشد. شرکتهای بزرگ دنیا باسرمایههای کلان و پرسنل کافی، پایگاههای تخصصی را برای مواردی چون صادرات و فروش تجاری ایجاد کردهاند. شرکتهای متعددی نیز در ایران دست به ایجاد چنین امکاناتی زدهاند، اما از آنجایی که هنوز هیچ متولی و مرکزیتی برای این پدیده وجود ندارد،این سازمانها به صورت جزیرهای و خود محور اقداماتی را انجام میدهند که هنوز پروسه کامل تجارت را در بر نگرفته و به صورت مقطعی انجام میشود. هیچ آمار دقیقی هم از کاربران اینترنت و استفاده کنندگان از کامپیوتر شخصی در دست نیست و هنوز به صورت یک طرح ملی به آن نگاه نشدهاست. بنابراین، در مرحله کودکی و نوپایی است و نیاز به مراقبت و حمایت زیادی از طرف دولت دارد. دولت باید با ارایه یک طرح ملی، فرهنگ خرید جامعه امروزی ایران را تغییر دهد. باید توجه داشت که سرمایه گذاری مالی و زمانی بر روی زمینهای که در آینده حرف اول را خواهد زد، مطمئنا باعث پویایی اقتصاد کشور خواهد شد.
خوشبختانه، کشور ما از پشتوانه خوبی از نظر نیروی جوان برخوردار است و در نتیجه، وظیفه ارگانهای دولتی و غیردولتی، وارد کردن این تکنولوژی به کشور و تشکیل دادن گروههای کاری، برای کار سازمان یافته بر روی این تکنولوژی جدید است.
از سال ۱۳۸۱ پروژه موفقی بصورت آزمایشی با نام پرداخت (www.pardakht.com) در ایران شروع گردید که با وجود همه مشکلات فوق الذکر راه حل مناسبی در تجارت الکترونیک ایران پدید آورده است. در این سیستم ابتدا خریدار وارد سایت اینترنتی فروشنده می شود و محصول یا محصولاتی را انتخاب و در سبد خرید خود قرار می دهد و پس از وارد نمودن اطلاعات ارسال کالا در سایت پرداخت ، خرید خود را نهایی می کند. این اطلاعات جهت بررسی و تصمیم گیری در سایت اینترنتی به اطلاع فروشنده می رسد. فروشنده در صورت تمایل به ارسال ، سفارش رسیده را آماده کرده و پس از اعلام در سیستم اینترنتی ، پست آن را از فروشنده دریافت می کند و به دست خریدار می رساند و هزینه کالا به همراه هزینه ارسال را از خریدار دریافت می نماید. واحد مالی پرداخت در دوره های زمانی مشخص با فروشندگان تسویه حساب می کند . کلیه مراحل عملیاتی سیستم از طریق اینترنت به اطلاع خریدار، فروشنده ، شعبه پستی و مدیریت سیستم می رسد. لازم به ذکر است این سیستم به گونه ای طرح ریزی شده که امکان اتصال به سیستم های الکترونیکی بانکها و موسسات مالی و اعتباری را داشته باشد و در کنار سیستم پرداخت هنگام تحویل قابلیت های پرداخت الکترونیکی نیز در آن پیشبینی شده است.
پرداخت زیر ساخت مناسب تجارت الکترونیک و تجارت در ایران است زیر بستر تعامل فروشگاه اینترنتی و فروشگاه الکترونیکی با خریداران در راستای فروش اینترنتی و خرید اینترنتی به همراه امکانات مناسب پرداخت اینترنتی با کمک اینترنت میباشد این سیستم خرید الکترونیکی و فروش الکترونیکی را تسهیل کرده است و حتی بدون نیاز به کارت اعتباری روش های نوین پرداخت الکترونیکی را نیز تدوین میکند سرویس دهی تجارت الکترونیک در همه زمینه ها از سیاست های کلی سیستم پرداخت میباشد که با هدف فرهنگ سازی خرید اینترنتی و فروش اینترنتی در ایران صورت میپذیرد. مشابه این سیستم در سایر کشور ها نیز ایجاد شده که از آن میان می توان به چین و کره جنوبی اشاره کرد که هر کدام متناسب با شرایط اجتماعی و اقتصادی خود فعالیت می نمایند.باید توجه داشت که:
• هر چند بسیاری از فعالیتهای “تجارت الکترونیک” بر روی اینترنت و به کمک تکنولوژیهای مرتبط با آن انجام میشود، همانطور که از نامش پیداست (تجارت الکترونیک و نه اینترنتی) و در تعریف اش نیزآمده است، این نوع تجارت فقط به اینترنت محدود نیست.
بلکه سایر فناوریها نیز در آن بکار گرفته میشود و بر روی شبکههای داخلی (interanet) بین یک یا چند شرکت نیز میتواند اجرا گردد.
• در اوایل دهه ۷۰ میلادی تجارت الکترونیک با نوآوریهایی مانند انتقال الکترونیکی پول آغاز گردید که قدمتی حدود ۴۰ سال دارد!
لیکن از اوایل دهه ۹۰ میلادی بود که با عمومیشدن وب، تجارت الکترونیک توسعه و رشد چشمگیری یافت.
• انجام تجارت الکترونیک در یک بنگاه اقتصادی به شکل یک طیف و تدریجی است.
یعنی به میزانی که فرآیندهای بازرگانی در یک بنگاه به صورت الکترونیک انجام شود به همان میزان تجارت الکترونیک در آن بنگاه رشد کرده است.
بنابراین اگر در یک بنگاه اقتصادی، فقط فرآیند گرفتن سفارشات مشتری، از طریق وب انجام شود، میگوییم که این بنگاه از تجارت الکترونیک بهرمند شده است (مسلما بطور خیلی محدود).
• با توجه به طرفین معامله، انواع تراکنشهای مختلفی برای تجارت الکترونیک ذکر گردیده به عنوان نمونه:
– B2B (Business to Business) مراودات تجاری بین دو یا چند بنگاه، مانند سفارش مواد اولیه از تولید کننده به تامین کنندگانش توسط شبکه
– B2C (Business to Consumer) مراودات تجاری بین بنگاه با اشخاص، مانند فروش کتاب از یک وب سایت
– C2B (Consumer to Business) مراودات تجاری بین شخص با بنگاه، مانند برگزاری مناقصه خرید یک لپ تاپ بین چندین فروشنده
– C2C (Consumer 2 Consumer) مراودات تجاری بین اشخاص با هم، مانند فروش مزایدهای یک تابلوی نقاشی از طریق شبکه• “تجارت الکترونیک” با “کسب و کار الکترونیک” (eBusisness) فرق دارد.
چون اصولا تجارت با کاسبی فرق دارد (هر چند که خیلی وقتها این دو را به جای هم استفاده میکنیم.) برای درک تفاوت میان تجارت و کسب و کار، لازم به یادآوری است که در یک کاسبی فعالیتهای بسیاری مانند مدیریت منابع انسانی (جذب، نگهداری، ارتقا و غیره)، فعالیتهای مربوط به تولید(برنامه ریزی، انبارداری، تعمیرات و غیره)، فعالیتهای مالی و حسابداری وغیره انجام میشود که به تجارت (بازرگانی) ربطی ندارند ولی برای بقای کسب و کار ضروری هستند.
بنابراین “تجارت الکترونیک” فقط جنبههایی از “کسب و کار الکترونیک” را شامل میشود و زیر مجموعه آن است.
منبع :
ویکی پدیای فارسی
پژوهشکده دات ای ار