دلایل سقوط بازارهای سهام و 7 راهکار برای جلوگیری ریزش بورس ها

دلایل سقوط بازارهای سهام و 7 راهکار برای جلوگیری ریزش بورس ها

در گفت وگوی تفصیلی فارس باکارشناس بازار سرمایه تشریح شد:
دلایل سقوط بازارهای سهام و 7 راهکار برای جلوگیری ریزش بورس ها
خبرگزاری فارس: یک کارشناس بازار سرمایه با تشریح دلایل اجتماعی و رفتاری سقوط بازارهای سهام، 7 راهکار برای جلوگیری از سقوط بورس ها را اعلام کرد.

محمد شاهینی در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی فارس اظهار داشت: هدف اصلی سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در سهام شرکتها کسب سود است که این امر از طریق شناسایی قیمت صحیحی از بازار سهام به دست می آید،ولی گاهی شناسایی قیمت صحیح شرکتها بدون توجه به روندهای بازار کمکی به کسب سود سهامداران نمی کند.

 
وی ادامه داد: بازارها عموماً روندها متفاوتی به خود می گیرند که از رسیدن به بالاترین قیمت در حباب قیمت تا رسیدن به کف قیمت است. گاهی در بازار شاهدیم قیمت سهم برخی از شرکتها ناگهان به زیر قیمت واقعی آنها می رسد و سهامداران بدون شناخت سهام را در صف فروش قرار می دهند.

*ریزش بازار سهام

این کارشناس واحد تحقیقات کارگزاری بانک صنعت و معدن با بیان اینکه موضوع ریزش قیمت سهام به قدری با اهمیت است که حتی سالها پس از سقوط بازارها جلسات و سمینار هایی تشکیل می شود،ادامه داد: محققان وقوع سقوط بازار سهام را در نتیجه افزایش طولانی قیمت سهام در یک اقتصاد خوش بینانه می دانند. وقتی نسبت قیمت به درآمد سهام (P/E) بالاتر از میانگین بلند مدت آن باشد سهامداران برای خرید شدیداً از اهرم بدهی استفاده می کنند.
شاهینی افزود: گاهی کاهش دو رقمه شاخص بازار سهام در یک دوره میان مدت چند روزه را سقوط بازار سهام
می نامند که البته این تعریف،نمی تواند تعریف کمی دقیقی از ریزش بازار سهام باشد.بازار افتان اغلب نمایی از دوره های کاهش قیمت بازار سهام در طی چند سال یا چند ماه را نشان می دهد و سقوط بازار سهام هرچند در یک بازار افتان به وقوع می پیوندد ولی لزوماً این دو به جای هم به کار نمی روند.
وی با بیان اینکه کاهش ناگهانی قیمت سهام در بخش های مهم و تاثیر گذار بازار سهام را سقوط یا ریزش بازار سهام می گویند ادامه داد: سقوط بازار در واقع پدیده ای اجتماعی است که رخدادهای بیرونی اقتصادی با رفتار جمعی و روانشناسی ترکیب شده و در یک چرخه متناوب شکل می گیرد.اگر تنها دلیل قیمت پایین امروز این است که قیمت فردا پایین می آید ، در صورت عدم تغییر در ارزش ذاتی باید منتظر ریزش بازار بود.

*رابطه ریزش سهام با حباب های قیمت

شاهینی حرکت صعودی قیمت دارایی تا حد بسیار زیاد که در نهایت به سقوط می انجامد را حباب بازار تعریف و خاطرنشان کرد: در پی اینگونه افزایش قیمتها اغلب انتظارات معکوس و کاهش شدید قیمت ها پدید می آید که معمولا به بحران مالی می انجامد . در بررسی حباب ها و ریزش های بازار سهام آنچه بسیار مهم به نظر می رسد این است که حباب ها به طور کامل با ریزش های بازارهای سهام از بین نمی روند و ممکن است مدتها طول بکشد تا یک سهم حبابی علیرغم از سر گذراندن ریزش قیمت به ارزش واقعی خود برسد.
به گفته وی در واقع چنانچه پس از ریزش بازار سهام حباب ها به طور کامل از بین می رفتند ارزش سهم های حبابی نیز به قیمت واقعی می رسید و سفته بازی از بین می رفت اما چنانچه طبق شواهد موجود سفته بازی همواره ادامه دارد.
شاهینی با اشاره به این نکته که از چند دهه سال پیش، همواره سقوط متعاقب حباب رخ داده و حباب هایی که برای مدتی طولانی به رشد خود ادامه می دهند به سقوط های عظیم منتهی می شوند، تصریح کرد: نکته مهم این است که بین سقوط و تصحیح بازار تمایز قایل شویم. در حالتی که بازار تصحیح می شود حداکثر 20 درصد از ارزش بازار کاسته می شود و درحقیقت شدت تمایل سرمایه گذارها به خرید سهم های مختلف کاهش پیدا می کند. گاهی اوقات هم سقوط ها، تصحیح بازار محسوب می شوند.

*روند تبدیل حباب قیمت به سقوط بازار

وی با بیان اینکه وقتی بازار وارد حباب می شود قیمت ها بالا و بالاتر می روند و دائماً مطبوعات از حرکت به سمت بازار پر رونق سخن می گویند، اظهار داشت: در این بازار همیشه خبرها با تاثیر مثبت ، بر قیمت سهم های بازار اثر می گذارند. در این زمان است که سرمایه گذاران حرفه ای شروع به فروش می کنند و سهام بالاتر از ارزش واقعی خود را به سرمایه گذار جزء خوش بین می فروشند و اصطلاحاً نرم فروشی می کنند.
شاهینی افزود: در حالی سهامدار جزء سهام را صرفاً به دلیل زرق و برقی که دارد ، می خرد که اوضاع زمانی بدتر می شود که سرمایه گذاران ناوارد تسهیلاتی نیز جهت خرید این سهام در حباب دریافت می کنند تا سهام بیشتری بخرند. در این حالت بازار با اضافه خرید مواجه شده و همه از کمبود نقدینگی صحبت می کنند . لذا بازار فقط می تواند به سمت پایین حرکت کند .
به گفته این کارشناس سرمایه گذاران در می یابند که بازار فروریختنی و پوشالی است و هر روز خبر تقلبات و سوء استفاده های تازه ای برملا می شود و اینجاست که وقتی فروش عصبی و ناشی از سراسیمگی شروع می شود ، بازار به سرعتی به مراتب بیشتر از آنچه افزایش یافته، کاهش می یابد و چون همه می خواهند از بازار خارج شوند در اغلب موارد خریداری پیدا نمی شود و بازار خود به خود وارد سقوط می شود .

*5 مرحله برای سقوط بازارهای سهام

شاهینی در ادامه اظهارات خود به مراحل تشکیل و ترکیدن یک حباب و فراهم شدن زمینه سقوط در بازار سرمایه را اشاره کرد و گفت:رشد سریع قیمت تا جایی که از نظر اقتصادی فاقد توجیه شود، تغییر ناگهانی در باورهای عمومی و رفتار سرمایه گذاران، از بین رفتن اعتماد عمومی نسبت به آینده بازار، بروز رویداد فروش انبوه در بازار سرمایه وریزش و سقوط بازار سهام که عموما قیمتها به زیر ارزش ذاتی می رسند 5 مرحله برای سقوط بازارهای سهام هستند.

*دلایل اجتماعی و رفتاری سقوط بازار

وی افزود: آنچه در هنگام ریزش بازار طبیعی به نظر می رسد این است که تحت تاثیر رفتار جمعی، قیمت ها بیش از پیش افول پیدا می کنند. در واقع سرمایه گذارها با هدف اجتناب از ضرر بیش تر، بدون فکر و از وحشت دست به فروش می زنند و امیدوارند سهام رو به افول خود را در سبد دیگر سرمایه گذارها بگذارند. این فروش از روی وحشت به کاهش شدید اکثر قیمت ها و تحت تاثیر قرار گرفتن همه سرمایه گذارها منجر می شود. شاهینی با بیان اینکه معمولاسقوط بازار سهام به رکود اقتصادی منتهی می شود،خاطر نشان کرد: به طور کلی می توان دلایل رفتاری سهامداران از ریزش بازار را در چهار طبقه جای داد. طبقه اول اخبار منفی تاثیری بیشتر و پایاتر نسبت به اخبار مثبت دارند. همواره در بازار های افتان خبرهای منفی تاثیری به مراتب بیشتر برقیمت سهام دارند تا خبرهای مثبت. ضمن اینکه در این بازار ها گاهی مشاهده می شود که خبرهای مثبت در مورد یک سهم هیچ تاثیر مثبتی بر قیمت سهام نمی گذارد.
وی افزود: در گروه دوم وقتی بازار به سمت سقوط پیش می رود اکثر فعالان فروشنده می شوند.این دلیل از سوی طرفداران نظریه مالی رفتاری مطرح شده که در واقع عامل اصلی در ایجاد سقوط بازار سهام را عوامل روانشناختی و روانشناسی رفتار گله ای و تقلیدی می دانند.
شاهینی فعالیت های غیر اخلاقی سرمایه گذاران خرد را سومین طبقه دانست و ادامه داد: مخاطرات اخلاقی دغدغه اصلی سهامدارانی است که عموماً مورد بازی یا دستکاری بازار سهام قرار می گیرند. همچنین این عامل که از عوامل شناخته شده شکست بازار در تخصیص بهینه منابع است ، اختلال زیادی در جریان عملیات بین بانکی ایجاد کرده است.
این کارشناس درباره چهارمین دلیل رفتاری سهامداران از ریزش بازار را دید سرمایه گذاران اعلام کرد و گفت:
وجود دید کوتاه مدت از آثار و عوامل مخرب تلقی می شود و عموماً نوسان گیری بازار را به سوی رکود هدایت می کند. این عمل و بینش در واقع آسیب را جدی تر می کند و عمق رکود در بازار سهام را رقم خواهد زد . اما اگر دید بلند مدت و یا حداقل میان مدت باشد نوسانات فروکش کرده و بازار به سمت روال طبیعی خود حرکت خواهد کرد.

*7 راهکار برای جلوگیری از سقوط بازارهای سهام

شاهینی در بخش پایانی گفت وگو با فارس خاطر نشان کرد: بورس هر کشور ویترین اقتصادی آن کشور بوده و سقوط بازار سهام آن به منزله غبارآلود شدن این ویترین اقتصادی است. حمایت دولتها با تزریق نقدینگی به بازار سهام از راهکارهایی است که شاید نقش پررنگی در غبارآلودگی این ویترین داشته باشد.
وی ادامه داد:کاهش پی در پی شاخص بورس ها و متوسط بازدهی های بازار سهام، تقلیل سهم ارزش افزوده این بخش از سهم تولید ناخالص داخلی و همچنین منفی شدن نرخ تشکیل سرمایه را در پی خواهدداشت.همچنین سیاستها و حمایتهای کلان در فعال کردن یا سقوط بازار بسیار حائز اهمیت است .
این کارشناس واحد تحقیقات کارگزاری بانک صنعت و معدن ادامه داد: از این منظر دو جایگاه را خواهیم داشت. یکی بحث سیاست های کلان اقتصادی و دیگری شفاف سازی برای جلوگیری از ورود بازار به حالت حباب. چرا که همانطوری که اعلام شد همه حبابها الزاماً سقوط بازار را به دنبال دارند.
شاهینی در خاتمه گفت : به نظر می رسد 7 راهکار در ایجاد مانعی برای سقوط بازار و یا ترمیم بازار پس از سقوط موثر است که شامل مزیت‌سازی برای ورود شرکت‌ها به بورس،اطلاع‌رسانی دقیق و شفاف برای بازار سرمایه در جهت جلوگیری از ایجاد حباب،تحریک تقاضا در بخش مسکن به عنوان موتور و محرک اقتصادی،اولویت دادن به شرکت‌های بورسی برای دریافت تسهیلات بانکی با هدف اجرای طرح‌های در حال تکمیل و تامین سرمایه در گردش، تزریق نقدینگی به بازار سرمایه از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری به منظور بازار‌گردانی و حمایت از بازار، تدوین سازوکار صندوق حمایت از سرمایه‌گذاران و هماهنگی بازار پول با بازار سرمایه در تصمیم‌گیری‌ها است.