سهام شناور و تاثیر آن بر روی تصمیم گیری سرمایه گذاران
نوسانات غیر منطقی سهام برخی از شرکتها در سالهای اخیر، ضرورت توجه به پارامترهای تاثیرگذار بر روند حرکت قیمتی شرکتها را بیشتر نموده است. یکی از مواردی که می تواند نقش مهمی در تصمیم گیری سرمایه گذاران برای ورود به یک سهم داشته باشد، مقدار سهم شناور یک شرکت در بورس است.
سهم شناور عبارت است از میزان سهمی که بصورت بالقوه امکان عرضه آن در بازار وجود دارد. به طور کلی سهام کل یک شرکت به سه بخش اصلی قابل تقسیم است:
* درصدی از سهام عمده یک شرکت ممکن است در اختیار یک یا دو سهامدار عمده باشد که سیاست این سهامداران بر مبنای نگهداری و مدیریت بلندمدت بر شرکت است.
* درصدی از سهام شرکتها در اختیار سهامداران عمده یا حقوقی است اما در صورت رسیدن قیمت سهم به سطحی خاص از قیمت سهامدار آمادگی عرضه سهم را دارد.
* معمولا درصد خاصی از سهم نیز در اختیار سهامداران حقیقی و جزء است که اصلی ترین بازیگران عرضه و تقاضا برای یک سهم هستند.
منظور از سهام شناور در این نوشته، مقدار سهامی است که در اختیار دو گروه دوم و سوم است. طبق نظر سازمان بورس اوراق بهادار و بر اساس استانداردهای بین المللی ، حد منطقی برای سهام شناور یک شرکت که قابلیت قرار گرفتن سهم در روند طبیعی عرضه و تقاضا را داشته باشد ، 20 درصداست. به عبارت دیگر اگر سهامداران عمده یک شرکت حاضر نباشند که 20 درصد از سهام خود را در بازار عرضه نمایند ،اصولا دلیلی برای ادامه حضور در بازار اوراق بهادار ندارند. ناگفته نماند که طبق آخرین اطلاعیه بورس کلیه شرکتها بر اساس آیین نامه پذیرش شرکتها در بورس به مدت 2 سال فرصت دارند تا حداقل 20 از سهام خود را شناور سازند.
شرکتهایی که سهام شناور آنها پایین است به دو گروه تقسیم می شوند :
الف ) شرکتهای بزرگ : که در صورت وجود مقدار متناسبی از سهم شناور آنها در بازار، امکان دستکاری قیمت آنها توسط سهامداران عمده کاهش یافته و عرضه و تقاضا توسط سهامداران حقیقی و جزء ، روند قیمتی سهم را تعیین خواهد نمود.
ب ) شرکتهای کوچک : که در این شرکتها حتی در صورت بالا بودن سهام شناور آنها ، به دلیل حجم مبنای پایین آنها ، امکان سفته بازی و دستکاری در قیمت آنها بسیار زیاد خواهد بود.
البته میزان بالای سهام شناور یک شرکت نیز چندان جالب نخواهد بود و سهم را عملا در حالت بدون متولی خاص و عدم حمایت و رهبری توسط سهامداران عمده قرار خواهد داد.
درگزارش زیر، کلیه شرکتهای بورسی در بخشهای مختلف ، از نظر میزان سهام شناور مقایسه شده اند. به نمودار زیر دقت کنید :
همانگونه که در نمودار مشاهده می شود حد متوسط سهام شناور صنعت های مختلف ، بطور میانگین حدود 30-25 درصد است. شرکتهای ساختمانی بیشترین سهام شناور را دربین شرکتهای بورسی دارا هستند. در چند نمودار زیر چند صنعت مورد توجه بازار به تفکیک از نظر درصد سهام شناور مقایسه شده اند.